Son dönemde dijital platformlarda artış gösteren, hızlı ve kolay yoldan para kazanma vaatleri, finansal okuryazarlığı düşük yatırımcılar için ciddi riskler barındırıyor. Özellikle sosyal medya uygulamalarındaki kapalı sohbet grupları ve sesli odalarda organize edilen "toplu alım" çağrıları ile "yakında patlayacak hisseler" söylemleri, yatırımcıları yanlış yönlendirerek mağduriyetlere yol açıyor. Piyasa uzmanları ve yetkili kurumlar, kaynağı belirsiz ve manipülatif bu içeriklere karşı vatandaşları dikkatli olmaya çağırıyor.
"Toplu alım" ve "patlayacak hisse" yalanları
Çevrim içi platformlarda, özellikle de borsa ve kripto para gibi dinamik piyasalar üzerine kurulan gruplarda organize şekilde yayılan mesajlar, genellikle doğrulanmamış bilgiler içeriyor. "Şu hisseyi toplu alıyoruz" veya "Bu coin yakında patlayacak" şeklindeki asılsız iddialar, yatırımcılarda yanlış beklentiler oluşturarak hatalı pozisyon almalarına neden oluyor.
Bu tür yönlendirmeler sadece bireysel yatırımcıyı zarara uğratmakla kalmıyor, aynı zamanda piyasa düzenini bozarak fiyat istikrarını ve yatırımcı psikolojisini de olumsuz etkiliyor. Uzmanlar, yatırım kararı alırken sosyal medyadaki anonim hesaplar yerine, yalnızca resmi kaynakların ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) lisanslı aracı kurumların verilerinin dikkate alınması gerektiğinin altını çiziyor.
Manipülatif içeriklere karşı dikkat çağrısı
Sosyal medya ve mesajlaşma uygulamalarındaki sohbet gruplarında yayılan yatırım tavsiyelerinin önemli bir kısmının, aslında tavsiyeyi veren kişilerin şahsi çıkarlarına hizmet ettiği belirtiliyor. Bireysel yatırımcıların, kaynağı belirsiz bu "tüyolara" itibar etmemesi ve son dönemde artan çevrim içi topluluk hareketlerine karşı eleştirel bir süzgeçle yaklaşması hayati önem taşıyor.
Kısa vadede yüksek kazanç vaadiyle sunulan bu yönlendirmeler, bilgi kirliliğinin hızla yayıldığı dijital ortamda binlerce kişiyi aynı anda hataya sürükleyebiliyor. Uzmanlar, yatırımcıların şüpheli bir içerik veya vaatle karşılaştıklarında durumu yetkili kurumlara bildirmelerinin, piyasa güvenliğinin sağlanması açısından kritik olduğunu vurguluyor.
FODER Başkanı Öztürk: İçerikler uzman olmayanlardan geliyor
Konuyla ilgili AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Öztürk, özellikle X (eski adıyla Twitter) platformundaki sohbet odalarına dikkat çekti. Öztürk, sosyal medyadaki bilgi kirliliğine işaret ederek şunları söyledi:
"Sosyal medyada, özellikle X'teki sohbet odalarında paylaşılan içeriklerin önemli bir kısmının, uzman olmayan kişiler tarafından üretildiği için bireysel yatırımcıların manipülatif yönlendirmelere maruz kalması riskini artırıyor."
Bireylerin sağlıklı yatırım kararları alabilmesi için finansal okuryazarlığın şart olduğunu belirten Öztürk, "Bireylerin yatırım kararlarını sağlıklı şekilde alabilmeleri için bilgiye dayalı hareket etmelerini ve finansal okuryazarlık becerilerini güçlendirmelerini temel öncelik olarak görüyoruz. Özellikle sosyal medyada sıkça karşılaşılan hızlı kazanç vaatleri ve lisanssız kişiler tarafından sunulan yatırım tavsiyeleri, bireyleri ciddi maddi zararlara ve dolandırıcılıklara sürükleyebilmektedir" ifadelerini kullandı.
Lisans sorgusu ve eğitim vurgusu
Yatırımcıların kendilerini koruması için denetim mekanizmalarının önemine değinen Öztürk, "Bu risklerin önüne geçmek için öncelikle düzenleyici kurumların denetim ve yaptırım mekanizmalarının etkin çalışması ve yanıltıcı içeriklerin tespit edilerek kaldırılmasının büyük önem taşıdığını" ifade etti.
Zekeriya Öztürk, yatırımcılara somut bir yol haritası çizerek sözlerini şöyle tamamladı:
"Sosyal medya üzerinden yatırım tavsiyesi almak isteyen bireylere temel uyarımız şudur, kolay kazanç vaadi genellikle yüksek risk ya da dolandırıcılık olasılığı içerir. Herhangi bir yatırım kararı almadan önce, tavsiyeyi veren kişinin SPK lisansına sahip olup olmadığını sorgulayın, önerilen yatırım aracını iyice araştırın ve mutlaka alternatif kaynaklardan doğrulama yapın. Bu süreçte bireylerin, FinKurs platformumuz gibi güvenilir ve tarafsız eğitim kaynakları üzerinden finansal bilgi düzeylerini artırmalarını özellikle tavsiye ediyoruz."