Çin, yapay zekâ destekli küresel bir uzay bilgi işlem ağı kurmak üzere önemli bir adım attı. ADA Space ve Zhejiang Lab iş birliğiyle geliştirilen ve Three-Body Computing Constellation (Üç Cisim Hesaplama Takımyıldızı) adı verilen projede ilk 12 uydu, Chang Zheng 2D roketiyle başarıyla fırlatıldı. Amaç, 2800 uydudan oluşan ve yapay zekâ destekli karar mekanizmalarıyla çalışan bir hesaplama ağı oluşturmak.
Veri iletim değil, doğrudan veri işleme
Sistem, internet erişimi sağlamak yerine, toplanan verileri doğrudan uzayda analiz edip sonuç üretmeyi hedefliyor. Bu yönüyle Starlink gibi ağlardan ayrışıyor. Her bir uydu, 30 terabaytlık yerleşik hafıza kapasitesiyle çalışıyor. Böylece, Dünya’daki yer istasyonlarına olan bağımlılık azalıyor.
Saniyede 5 katrilyon işlem kapasitesi
Space News’un aktardığına göre sistemin ilk fazı, saniyede 5 petaFLOPS (5 katrilyon işlem) işlem gücüne sahip. Bu değer, bazı kara tabanlı süper bilgisayarlarla rekabet edebilecek düzeyde. Yapay zekâ destekli bu ağ, stratejik ve bilimsel verileri anında işleyip karar alabilecek bir yapıya sahip.
Uydular arasında lazer bağlantı: 100 Gbps hız
Uydular, aralarında 100 Gbps hızında lazer iletişim kurabiliyor. Bu sayede veriler, yer tabanlı altyapıya kıyasla çok daha hızlı ve güvenli biçimde aktarılabiliyor. Yapay zekâ algoritmaları sayesinde sistem, uzaydan gelen görüntü ve sensör verilerini kendi içinde değerlendirerek otonom kararlar alabiliyor.
Bilimsel keşifler için dev bir kaynak
Uydulardan biri, kozmik X-ışını polarimetresi taşıyor. Çin Bilimler Akademisi ve Guangxi Üniversitesi’nin geliştirdiği bu cihazla, gama ışını patlamaları gibi geçici kozmik olaylar gerçek zamanlı olarak izlenebilecek. Ayrıca bu olaylara tepki verecek uydu zincirlerini otomatik harekete geçirebilecek altyapı da sisteme entegre edilmiş durumda.
Kriz anlarında stratejik yedek bilgi merkezi
Sistem, askeri operasyonlar, doğal afetler veya elektrik altyapısının çökmesi gibi acil durumlarda yedek bir bilgi işlem merkezi gibi çalışacak. Çin, bu sistem sayesinde hem siber dayanıklılık hem de acil müdahale kapasitesini artırmayı planlıyor.
Çin’in küresel veri gücünü artıracak
Bu projeyle Çin, kara tabanlı veri merkezlerine olan bağımlılığını azaltırken, enerji, zaman ve bant genişliği tasarrufu sağlayacak. Aynı zamanda bu sistem, Çin’in hem bilimsel çalışmalarda hem de jeopolitik rekabette elini güçlendirecek stratejik bir araç olarak değerlendiriliyor.