Ermenistan istihbarat kurumu Ulusal Güvenlik Servisi (SNB), hükümeti kamuoyu önünde sert bir şekilde eleştiren Ermenistan Kilisesi Başpiskoposu Arşak Haçatryan’ı gözaltına aldı. Haçatryan’ın gözaltı kararı, kilise ile iktidar arasındaki gerginliğin yeni bir aşamaya geçtiği yönünde yorumlanıyor.
Gözaltından önce görevden ayrılmayacağını açıklamıştı
Ermenistan Kilisesi Başpiskoposu Arşak Haçatryan, gözaltına alınmasından sadece bir gün önce düzenlediği basın toplantısında görevini bırakmayı düşünmediğini açıkça ifade etmişti. Haçatryan, görevden ayrılacağına dair iddiaları reddederken, kendisine yönelik baskıları hükümet politikalarına muhalefet etmesine bağlamıştı.
Başpiskopos, maruz kaldığını söylediği baskıları, iktidara karşı duruşuyla ilişkilendirerek kilise üzerindeki siyasi baskının arttığını ima etmişti. Bu açıklamanın hemen ardından gelen gözaltı kararı, kilise-devlet ilişkilerine dair tartışmaları daha da alevlendirdi.
‘Yönetilebilir din adamları’ çıkışı Paşinyan yönetimini hedef aldı
Haçatryan, söz konusu basın açıklamasında, mevcut iktidarın kilise üzerindeki beklentilerini eleştiren ifadeler kullanmıştı. Mevcut yönetimin, mevcut iktidarın “kendi çıkarlarına hizmet edecek, yönetilebilir din adamları” istediğini söyleyen Başpiskopos, dini temsilcilerin hükümet politikalarına karşı çıkmasının istenmediğini vurgulamıştı.
Bu sözler, doğrudan Başbakan Nikol Paşinyan liderliğindeki hükümete yönelik ağır bir eleştiri olarak değerlendirilmiş, iktidarın kilise üzerinde kontrol kurmaya çalıştığı iddialarını güçlendirmişti. Haçatryan’ın çıkışı, siyasi gerilimlerin dinî alana da yansıdığına işaret eden bir uyarı olarak görülmüştü.
SNB ile yapılan görüşmeler ‘davet’ olarak nitelendirildi
Başpiskopos Haçatryan, açıklamasında Ermenistan Ulusal Güvenlik Servisi yetkilileriyle daha önce birkaç kez görüştüğünü de aktarmıştı. Ancak bu görüşmelerin resmî bir sorgu ya da ifade çağrısı şeklinde değil, kendi ifadelerine göre yalnızca “görüşmeye davet” şeklinde gerçekleştiğini söylemişti.
Haçatryan, SNB’ye resmî olarak çağrılmadığını, buna rağmen güvenlik yetkilileriyle birden fazla kez bir araya geldiğini belirterek, bu sürecin kendisi üzerinde kurulan baskının bir parçası olduğunu ima etmişti. Başpiskoposun bu açıklamalarından kısa süre sonra gözaltına alınması, istihbarat kurumunun rolü ve hükümetin muhalif din adamlarına yaklaşımı konusunda yeni soru işaretleri doğurdu.