Avrupa Birliği (AB), Türkiye’nin “Türk usulü dönerin tescili” için yaptığı başvuruyu reddetti. Böylece dönerin marka hakları konusunda Almanya öne geçti.
Türkiye’nin Talebi Karşılık Bulmadı
İstanbul merkezli Türk Döner Üreticileri Derneği (UDOFED), AB’ye başvurarak dönerin yalnızca Türkiye’deki geleneksel yöntemlerle üretilmesi halinde “döner” adıyla satılmasını talep etmişti. Ancak Almanya ve Avusturya başta olmak üzere Avrupa’daki üreticilerin itirazları sonucu, bu girişim başarısız oldu.
Türk tarafı davayı kazansaydı, Avrupa’daki 18 binden fazla dönerci ürünlerini “dönen şiş” gibi farklı adlarla satmak zorunda kalacaktı. Kararın Türkiye aleyhine sonuçlanmasıyla birlikte, Almanya, Hollanda, Belçika ve Avusturya’da mevcut üretim şekilleriyle yapılan dönerler “döner kebap” adıyla satılmaya devam edecek.
Türk Usulü ve Alman Usulü
Türkiye’nin başvurusuna göre “gerçek döner” yalnızca 16 aydan büyük sığır etinden yapılabilecek, hindi eti kullanılmayacak, tuz oranı yüzde 2’yi geçmeyecek ve kesim 55 cm’lik bıçakla yapılacaktı. Oysa Avrupa’da “Berlin döneri” olarak bilinen ürünler daha farklı malzemeler, baharatlar ve pişirme yöntemleriyle hazırlanıyor.
Bu gelişmelerin üzerine Almanya’dan dikkat çeken bir hamle geldi. CSU Partisi, dönerin bir çeşidini “Söner” adıyla tescil ettirdi. Partinin lideri Markus Söder’in adıyla bağlantılı bu marka, Almanya’da hızla yaygınlaştırılacak.
Türkiye’nin Hayali Suya Düştü
Sonuç olarak, Türkiye’nin dönerin ismini ve üretim biçimini AB düzeyinde koruma altına alma girişimi başarısızlıkla sonuçlandı. Türk üreticilerin “döner” üzerindeki tekel hayali şimdilik rafa kalkarken, Alman üreticiler Avrupa pazarında konumlarını güçlendirmiş oldu.