Gündem

Halk kişiye mi oy verir, partiye mi?

İngiltere’de bir milletvekili, partisinden ayrıldığı için koltuğunu yeniden halkın önüne koymuştu. Bugün Türkiye’de Özlem Çerçioğlu’nun CHP’den AK Parti’ye geçişi, şu soruyu sorduruyor: Halk kişiye mi oy verir, yoksa partiye mi?

2014 yılında İngiliz siyasetçi Douglas Carswell, Muhafazakâr Parti’den ayrılıp UKIP’e geçti. Ancak seçildiği koltuğu bırakmadı; tam tersine halka döndü ve şunları söyledi:

“Seçmenler beni Muhafazakâr olduğum için seçti. Artık UKIP’teyim; bu güveni hak edip etmediğime yeniden halk karar vermeli.”

Böylece kendi isteğiyle ara seçim çağrısı yaptı. Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKIP) adayı olarak girdiği bu seçimde yeniden kazandı. Carswell’in tavrı, “demokratik meşruiyetin şeffaflığı” olarak dünya siyasetine "kısmen" örnek oldu.

Özlem Çerçioğlu bunu yapsa seçilir mi?

Şimdi gelelim Türkiye'ye... Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, uzun yıllar CHP’nin kalesi olarak görülen, CHP'li kimi çıkarsan seçimden galip çıkacak Aydın’daki seçmenin desteğini arkasına aldı. Ancak 14 Ağustos 2025'te AK Parti’ye katılmasıyla birlikte hem yerelde hem ulusal ölçekte büyük bir tartışma başladı.

Seçmenlerin neredeyse hepsi, Çerçioğlu’nun "başarısını" partisinin gücüne bağlarken, Carswell'in yaptığını yapabilecek cesareti olup olmadığını sorguluyor.

Türkiye’deki siyasetçilerde cesaret var mı?

Türk hukukuna göre belediye başkanları veya milletvekilleri parti değiştirse bile koltuklarını kaybetmezler. Ara seçim yalnızca istifa ya da ölüm gibi boşalan koltuklarda gündeme gelir ki "istifa etmek" Türkiye'de ne CHP ne AK Parti ne de diğer partilerin hiçbirinde kabul gören bir olgu olarak öne çıkmıyor. Yani Carswell gibi “benim meşruiyetimi yeniden halk test etsin” çıkışını Türkiye’de yapacak cesarette bir siyasetçinin olup olmadığı tartışma konusu...

Bu bir cesaret meselesi

Douglas Carswell, “sandık önünde cesaret” örneği olarak hafızalarda ama Türkiye başta olmak üzere birçok ülkedeki siyasetçilerde ahlaki ve siyasi tepkilerin pek olumlu bir karşılık bulduğu söylenemez. Kamuoyu tepkisinin de balık hafızalı olmasından kaynaklı, Özlem Çerçioğlu gibi siyasetçilerin Türkiye’de Carswell örneğindeki gibi hareket etmesi pek muhtemel görünmüyor.