Zeytin üreticileri, köylüler, yaşam savunucuları ve muhalefetin günlerdir karşı çıktığı zeytinlik alanların ranta açılmasını öngören kanun teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı.
Zeytin ağaçlarının kesilmesine zemin hazırlayacağı gerekçesiyle büyük tepki çeken bu düzenlemeyle, Maden Kanunu’nda önemli değişiklikler yapıldı. Yeni yasaya göre, zeytinlik olarak kayıtlı ya da fiilen zeytinlik bulunan bölgelerde madencilik faaliyetinde bulunulması durumunda, ruhsat sahibi her yıl için işletme ruhsat bedeli kadar ek bir tahsilat yapacak ve sahaların rehabilitasyonu sağlanacak.
Ayrıca, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreçlerinin hızlandırılması ve zeytin ağaçlarının bulunduğu alanlarda madencilik faaliyetlerinin daha kolay yürütülmesi de kanun kapsamında yer aldı.
Ruhsat Bedeline İndirim Geldi
Yapılan düzenlemeyle, ruhsat sahiplerinin işletme ruhsat bedeli kadar rehabilitasyon bedeli ödemesi zorunlu hale getiriliyor. Mevcut uygulamada çevre ile uyum bedeli, ruhsat bedelinin bir kısmı olarak tahsil edildiği için, ruhsat bedelinde yüzde 30 oranında indirim yapılacak.
Öte yandan, işletme ruhsatı bedelinde yapılan bu indirimin devlet hakkı gelirlerinde azalmaya yol açmaması amacıyla, daha önce en az işletme ruhsat bedeli kadar alınan asgari devlet hakkı miktarı, ruhsat bedelinin yüzde 50 fazlası seviyesine çıkarılacak.
Buna ek olarak, krom madeni, Londra Metal Borsası'nda işlem görmemesi nedeniyle Maden Kanunu’nda "Devlet Hakkı Oranları" tablosundan çıkarılarak genel hükümler kapsamında değerlendirilecek.
Maden Arama Faaliyetlerinde Yeni Düzenleme
Maden Kanunu'nda yapılan değişiklikle, arama ruhsatı verildikten sonra ilk yıl “ön arama dönemi” olarak kabul edilecek. Bu dönemi takiben genel arama süresi, 4. Grup madenler için 2 yıl, diğer maden grupları için ise 1 yıl olarak uygulanacak.
İdari Para Cezası ve Ruhsat İptaline İlişkin Düzenleme Değişiyor
Maden Kanunu’nun “işletme ruhsatı ve madenin işletilmesi”ne dair maddesinde değişiklik yapıldı. Yeni düzenlemeyle, rehabilitasyon bedelinin ruhsat bedelinden ayrı olarak tahsil edilmesi gereken diğer maddelere uyum sağlanacak. Ayrıca, ruhsat süresinin uzatılması taleplerinin kabul edilmesi için makul seviyede (asgari) üretim yapılması zorunlu olacak.
Buna karşın, geriye dönük son 3 yıl içindeki toplam üretimin proje beyanındaki yıllık üretimin yüzde 30’undan az olması durumunda ruhsat sahiplerine verilen 77.632 TL tutarındaki idari para cezası ve 5 yıl içinde iki kez idari para cezası uygulanması halinde ruhsatın iptaline dair hükümler ise kanun metninden çıkarıldı.