Geçtiğimiz aylarda Marmara Denizi’nde meydana gelen depremler sebebiyle büyük deprem tartışmaları alevlendi. Uzmanlar ardı arkasına açıklamalarda bulunurken son açıklama Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş’tan geldi. Marmara’nın altındaki jeolojik yapının denizde küçük, karada ise büyük deprem üretme potansiyeli olduğunu dile getiren Bektaş, fayların enerjilerini küçük sarsıntılarla azar azar boşalttığını belirtti.
‘’Marmara Denizi’nin içinde 7’den az, dışında ise 7’den fazla deprem olabilir’’
Prof. Dr. Bektaş’a göre, Marmara Denizi’nin altında yerin “manto” katmanının yüzeye yakın olması, deprem dinamiklerini doğrudan etkiliyor. Haritada kırmızı ile işaretlenen deniz içindeki alanlarda, sıcak manto litosferi (yer kabuğunu) incelterek yaklaşık 10 km kalınlığa indiriyor ve zayıflatıyor.
Bu durum, fayların enerjilerini “kısmen sürüklenerek” (creep) sık sık küçük depremlerle boşaltmasına neden oluyor. Bu nedenle, deniz içindeki faylar 7 büyüklüğünü aşan depremler üretmiyor. Öte yandan, haritada mavi ile gösterilen kara alanlarında, özellikle İzmit gibi bölgelerde, yer kabuğu daha kalın (17 km) ve soğuk. Bu “kilitli faylar”, enerjiyi uzun süre biriktirip ani kırılmalarla 7’den büyük yıkıcı depremler yaratıyor, tıpkı 1999’daki 7,4 büyüklüğündeki İzmit Depremi gibi.
‘’Denizdeki depremler 7’yi aşmadı’’
Araştırmalarının 20. yüzyıl depremleriyle birlikte desteklendiğini söyleyen Bektaş, 1963 Adalar Depremi’nin 6.3 şiddetinde, 1935 Marmara Adası Depremi’nin 6.4 şiddetinde gerçekleştiğini ve bu depremlerin deniz içindeki sıcak ve ince kabuk bölgesinde yaşandığını vurguladı.
Buna karşın 1999 İzmit Depremi’nin karadaki soğuk ve kalın kabukta meydana geldiği için şiddetinin 7’yi aştığını söyleyen Bektaş, karada yaşanabilecek depremin 7’nin üzerinde gerçekleşebileceği ve buna göre önlemlerin alınması gerektiğini bildirdi.