“Bugün Dolunay var mı?” ya da “Kanlı Ay tutulması ne zaman olacak?” gibi sorular gökyüzü meraklılarının gündeminde. Kanlı Ay, yani kırmızıya dönen dolunay, tam bir Ay tutulması esnasında ortaya çıkar. Dünya, Güneş ile Ay’ın arasına girdiğinde, atmosferde kırılan kırmızı ışık Ay’a ulaşarak ona karakteristik koyu tonu verir.
Bugün kanlı ay mı var?
Bugün tam dolunay veya Kanlı Ay tutulması yaşanmıyor. Bir önceki Kanlı Ay tutulması 13-14 Mart 2025 gecesi gerçekleşti. 13-14 Mart 2025 gecesi gerçekleşen tam Ay tutulması 1 saat 6 dakika sürdü, Başak burcunda gerçekleşti. Ancak bu gökyüzü olayı Kuzey ve Güney Amerika’dan tam olarak izlenebildi; Türkiye’den doğrudan gözlemlenemedi.
Kanlı ay tutulması ne anlama gelir?
Birçok kültürde, Kanlı Ay "dönüşüm", "yenilenme" ve "spiritual uyanış" sembolüdür. Kızıla boyanan Ay, eskiyi bırakıp yeniyi kucaklamak için güçlü bir zaman olarak görülür.
Kanlı Ay, tam Ay tutulması sırasında Ay’ın kırmızımsı bir tona bürünmesiyle ortaya çıkıyor. Normalde parlak beyaz veya sarımsı görünen Ay, bu özel anlarda adeta bir kızıl mücevhere dönüşüyor. Bu olay, Dünya, Ay ve Güneş’in kusursuz bir dansıyla gerçekleşiyor. Dünya, Güneş ile Ay’ın arasına girip Ay’ın üzerine gölgesini düşürdüğünde, tam Ay tutulması meydana geliyor. Ama Ay’ın tamamen karanlıkta kalması yerine, kırmızı bir ışıkla parlamasının sırrı ne?
Bu kırmızı rengin mimarı, Dünya’nın atmosferi ve Rayleigh saçılması adı verilen bir fiziksel olay. Güneş ışınları Dünya’nın atmosferinden geçerken, mavi gibi kısa dalga boylu ışıklar dağılıyor ve kırmızı gibi uzun dalga boylu ışıklar yoluna devam ediyor. Bu kırmızı ışık, Ay’ın yüzeyine ulaşıyor ve ona o çarpıcı kızıl tonunu veriyor. Atmosferdeki toz, bulut ya da volkanik küller de bu rengin yoğunluğunu etkileyebiliyor. Örneğin, büyük bir volkanik patlama sonrası atmosferde daha fazla parçacık olduğunda, Kanlı Ay daha koyu ve dramatik bir kırmızıya bürünebiliyor.
Kanlı ay ve Süper ay
Bazen Kanlı Ay, Ay’ın Dünya’ya en yakın olduğu “Süper Ay” dönemiyle çakışıyor. Bu durumda Ay, normalden daha büyük ve parlak görünüyor, bu da olayı adeta bir görsel şölene dönüştürüyor. Tarih boyunca Kanlı Ay, farklı kültürlerde derin anlamlar taşımış. Antik uygarlıklar bu kırmızı görüntüyü tanrıların öfkesi ya da felaket habercisi olarak görürken, modern çağda bu olay astronomi meraklılarının ve fotoğrafçıların gözdesi haline geldi. Sosyal medyada #KanlıAy etiketiyle paylaşılan kareler, bu doğa harikasının ne kadar popüler olduğunu kanıtlıyor.
Kanlı Ay’ı izlemek için pahalı teleskoplara ihtiyacınız yok. Tek yapmanız gereken, tutulmanın gerçekleşeceği tarihi ve saati öğrenmek – NASA’nın web sitesi ya da yerel astronomi platformları bu konuda harika bir kaynak. Açık bir gökyüzü bulduğunuzda, bu eşsiz manzarayı çıplak gözle seyredebilirsiniz. Eğer fotoğraf çekmek isterseniz, tripod ve uzun pozlama teknikleriyle bu anı ölümsüzleştirebilirsiniz.