Türkiye'nin dört bir yanındaki süt üreticileri, sadece yükselen maliyetler değil, dev gıda şirketlerinden alamadıkları paralar nedeniyle de çöküşün eşiğinde. Mazot, yem, elektrik ve veteriner harcamaları tavan yaparken süt fiyatları yerinde sayıyor; ödemeler ise yapılmıyor. Üreticiye çifte darbe: Hem kazançsız üretim, hem de karşılıksız süt teslimi.
BirGün’den Ebrar Özdemir’in haberine göre; Yaşar Holding’e bağlı Pınar Süt’ün Kütahya’da, Torku’nun ise Konya’da çiftçiden aldığı sütlerin karşılığını haftalardır ödemediği iddia edildi. Kütahya Ahmetoluğu Köyü’nde süt toplayan İnönü Süt Üreticileri Birliği, Pınar’dan ödeme alamadıkları gerekçesiyle üreticiye de ödeme yapamadıklarını açıkladı. Birlik, yaşanan kriz sonrası Pınar ile olan anlaşmasını sonlandırdı.
Öte yandan, süt üretimiyle öne çıkan Konya Cihanbeyli’de de benzer bir tablo hâkim. Üreticiler, Torku markasıyla bilinen Konya Şeker’in sütü 15,4 TL gibi düşük bir fiyattan topladığını, ancak söz verdiği 15 gün içinde ödeme yapmadığını söyledi. Çiftçiler, haftalarca bekletildiklerini belirterek tepkili.
USK fiyatları yetmiyor, serbest piyasa daha da aşağıda
Ulusal Süt Konseyi (USK), 2024 Ocak ayında çiğ süt litre fiyatını 17,15 TL olarak belirlemişti. Ancak bu fiyat, daha ilk günden çiftçinin maliyetlerini karşılamaktan uzak kaldı. TÜİK verilerine göre; sadece Mayıs ayında süt yemi fiyatları yüzde 2,7, yıllık bazda ise yüzde 26,4 arttı. Veteriner masraflarında ise yıllık artış yüzde 56,94’ü buldu. Aynı dönemde süt fiyatları artmak yerine, enflasyon karşısında fiilen geriledi.
Cumhurbaşkanı “batan çiftçi yok” dedi, borçlar 1 trilyonu aştı
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada çiftçinin “borç batağında olmadığını” iddia etti. Ziraat Bankası Tarım Ekosistemi Buluşması’nda konuşan Erdoğan, “Çiftçimiz çok uygun fiyatta kredi kullanıyor, tarım sektörümüz dimdik ayakta” dedi. Ancak üreticilerin bankalara olan toplam borcu Mart 2025 itibarıyla 1,043 trilyon liraya ulaştı. Tarım Kredi Kooperatifleri ve piyasaya olan borçlar ise açıklanmış değil.
Traktörünü, tarlasını satan üreticilerin feryadı ise rakamların gölgesinde kalıyor.
