Kira geliri elde eden kişiler, gelirlerini doğru şekilde beyan etmek ve vergi yükümlülüklerini yerine getirmekle sorumludur. Bu süreçte karşımıza çıkan “emsal kira bedeli” kavramı, Gelir Vergisi Kanunu’nda belirlenen minimum beyan tutarını ifade eder. Kanunun 73. maddesine göre, kiraya verilen gayrimenkuller için beyan edilmesi gereken asgari kira miktarı emsal kira bedeli olarak tanımlanır.
Emsal kira bedeli ne zaman beyan edilir?
Geçmiş yılın kira gelirleri, takip eden yılın ilk üç ayı içinde beyan edilir. Örneğin, 2024 yılına ait emsal kira bedeli, 2025 yılının Ocak-Mart döneminde Maliye’ye bildirilir.
Emsal kira bedeli nasıl hesaplanır?
Emsal kira bedelinin, gerçek kira bedelinden düşük gösterilmesi çeşitli sorunlara yol açabilir. Maliye Bakanlığı, bu tür durumlarda inceleme başlatabilir. Emsal kira bedelini doğru şekilde belirlemek için dikkat edilmesi gereken temel kriterler şunlardır:
Emsal kira bedeli, kiraya verilen gayrimenkulün emlak vergisi değerinin yüzde 5’i oranında olmalıdır.
Örneğin; emlak vergisi değeri 1.200.000 TL olan bir mülkün emsal kira bedeli 60.000 TL’dir. Eğer emlak vergisi 800.000 TL ise minimum emsal bedel 40.000 TL olarak bildirilmelidir.
Emsal kira bedeli hangi durumlarda uygulanmaz?
Kanun, bazı özel durumlarda emsal kira bedelinin uygulanmayacağını öngörmektedir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 73. maddesi uyarınca, aşağıdaki hallerde emsal kira bedeli hesaplanması gerekmez:
- Boş duran gayrimenkullerin korunması amacıyla başkalarına bedelsiz tahsis edilmesi,
- Binaların mal sahibinin yakın akrabalarına (anne-baba, çocuk, torun ve kardeşler) tahsis edilmesi,
- Mal sahibi ile birlikte akrabalarının aynı konutta ikamet etmesi,
- Devlet daireleri, belediyeler, il özel idareleri veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarının kiralamalarında.