TÜİK’in 2024 yılına ait kırmızı et verilerine göre, Türkiye’de et üretimi son 20 yılın zirve seviyelerine çıkarken, kişi başına düşen et miktarı geçtiğimiz yıla göre geriledi. Yüksek fiyatlar nedeniyle halkın alım gücü 2005 seviyelerine düştü.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı kırmızı et üretim verilerini paylaştı. Verilere göre, üretim artışı dikkat çekerken, tüketici alım gücündeki azalma ve kişi başına düşen et miktarındaki düşüş dikkatlerden kaçmadı.
Üretim Yüzde 200 Arttı, Ama Alım Gücü Düşüşte
2024’te Türkiye’de et üretimi 1,5 milyon ton seviyelerine çıkarak son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaşırken, kişi başına düşen et miktarı 2023 yılına göre azaldı. 2023’te kişi başına yıllık et üretimi 19,57 kilogramken, 2024 yılında bu rakam 17,31 kilograma geriledi. Bu düşüş, üretim artışına rağmen tüketiciye ulaşan et miktarındaki azalmayı gözler önüne serdi.
Büyükbaş Hayvan Kesimi İki Kat Artış Gösterdi
Verilere göre, Türkiye’de 2005’te 2 milyon 558 bin büyükbaş hayvan kesilirken, bu rakam 2024 yılında yüzde 98 artarak 5 milyon 77 bine çıktı. Kırmızı et üretimi de yüzde 202 oranında artarak 491 bin tondan 1 milyon 483 bin tona yükseldi. Aynı dönemde, kesilen hayvan başına et üretim verimliliği de arttı; 2005’te 19 kilogram olan üretim oranı, 2024’te yüzde 29 artarak daha yüksek bir seviyeye ulaştı.
OECD verilerine göre, Türkiye’de 2023 yılında kişi başına kırmızı et tüketimi 11,7 kilogram oldu. TÜİK verilerine göre ise, ülke genelinde üretilen kırmızı etin yalnızca yüzde 59’u tüketilebildi. Bu oran, son 20 yılın en düşük seviyesini gösteriyor.
Et Fiyatları Artıyor, Alım Gücü Düşüyor
Artan et fiyatları ve düşük alım gücü, halkın et tüketimini daha da zorlaştırdı. 2005 yılında asgari ücretle 40 kilogram dana eti alınabilirken, 2023’te bu rakam 28 kilograma düştü. 2024 yılı itibarıyla 17 bin 2 TL olan asgari ücretle, kilogramı 434 TL olan etten sadece 39 kilogram alınabiliyor. 2020 yılında ise en yüksek et alım gücü kaydedildi; o dönemde asgari ücretle 46 kilogram et alınabiliyordu.
Üretim artışına rağmen alım gücündeki gerileme, tüketicilerin et tüketimindeki zorlukları daha belirgin hale getiriyor.