Samanyolu Galaksisi içerisinde, Dünya’dan yaklaşık 15 bin ışık yılı uzaklıkta bulunan ASKAP J1832-0911 adlı gizemli gök cismi, 44 dakikada bir düzenli olarak iki dakikalık radyo ve X-ışını patlamaları yayıyor.
Bilim dünyasında “uzun periyotlu geçici cisim” (long-period transient – LPT) olarak adlandırılan bu tür bir nesnenin hem düşük enerjili radyo dalgalarıyla hem de yüksek enerjili X-ışınlarıyla bu şekilde sinyal yaydığı ilk kez gözlemlendi.
Ne olduğu hâlâ bilinmiyor
Keşfi gerçekleştiren ekibin lideri, Curtin Üniversitesi’nden araştırmacı Zieng (Andy) Wang, “Bu cisim daha önce gördüğümüz hiçbir şeye benzemiyor” açıklamasında bulundu. Wang ve ekibi, bu gözlemin LPT'lerin ne olduğunu ve bu gizemli sinyalleri nasıl ürettiklerini anlamak adına önemli bir adım olduğunu düşünüyor.
Şans eseri yakalandı
ASKAP J1832-0911 ilk olarak Avustralya’daki Wajarri bölgesinde kurulu olan ASKAP (Australian Square Kilometre Array Pathfinder) radyo teleskobu tarafından tespit edildi. Bu gözlem üzerine NASA, Chandra X-ray Gözlemevi ile cismi yeniden inceledi ve radyo sinyallerine benzer şekilde, düzenli aralıklarla X-ışınları da yayıldığını büyük bir şans eseri yakaladı.
Chandra teleskobunun bu anı yakalaması tamamen tesadüf olarak değerlendirildi. Bilim insanları bu "kozmik öfke nöbeti"ni izleme şansı bulduğu için oldukça heyecanlı, ama cismin sırrı henüz çözülebilmiş değil.
2022’de keşfedilmişti
LPT türü cisimler ilk kez 2022 yılında keşfedildi. O tarihten bu yana dünya genelinde toplam 10 benzer cisim daha bulundu. Ancak hiçbiri ASKAP J1832-0911 kadar ilginç ve X-ışını yayan türden değildi.
Bu keşfin, evrende hâlâ ne kadar bilinmezlik barındığını bir kez daha gözler önüne serdiği yorumları yapılıyor.
