Son günlerde sosyal medya fenomeni Nihal Candan’ın 23 kiloya kadar düşüp yaşamını yitirmesiyle birlikte, tüm gözler anoreksiya nervoza hastalığına çevrildi. Toplumda sıklıkla “yemek yememe hastalığı” olarak bilinen bu yeme bozukluğu, özellikle genç kadınlarda görülüyor ve tedavi edilmediğinde ölümcül sonuçlara yol açabiliyor.
Nihal Candan’ın Anoreksiya Süreci
Nihal Candan, bir süredir anoreksiya nervoza ile mücadele ediyordu. Ailesi ve yakın çevresinin iddialarına göre Candan, yeme bozukluğu nedeniyle 23 kiloya kadar düştü. Yoğun bakım sürecinde kalbi iki kez durdu ve ikinci duruşta yapılan tüm müdahalelere rağmen 30 yaşında yaşamını yitirdi.
Nihal Candan’ın yaşadığı trajik süreç, anoreksiya hastalığının ne denli ciddi bir rahatsızlık olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
Anoreksiya Nedir?
Anoreksiya nervoza, kişinin kilo alma korkusu nedeniyle yemek yemeyi reddetmesi ya da ciddi şekilde kısıtlamasıyla ortaya çıkan bir psikiyatrik hastalıktır. Kişi, zayıf olmasına rağmen kendini kilolu hisseder ve bu algı bozukluğu, beslenme davranışını tamamen etkiler.
Anoreksiya Nervoza Belirtileri Nelerdir?
- Aşırı zayıflık (vücut ağırlığının %15’inden fazlasını kaybetmek)
- Yemeği reddetme veya öğün atlama
- Vücut ağırlığıyla takıntılı şekilde ilgilenme
- Aynada sürekli kendini inceleme
- Adet kesilmesi (kadınlarda)
- Soğuk hissetme, ciltte kuruluk, saç dökülmesi
- Sosyal hayattan uzaklaşma, depresyon
Anoreksiya Nervoza Neden Olur?
- Psikolojik baskılar (özgüven eksikliği, mükemmeliyetçilik)
- Aile içi iletişim sorunları
- Medyada dayatılan "ideal beden" algısı
- Sosyal medya filtreleri, görünüş baskısı
- Travmatik yaşam olayları
Anoreksiya Kimlerde Görülür?
Anoreksiya en sık 12-25 yaş arası genç kadınlarda görülür. Ancak erkeklerde ve çocuklarda da vakalar artmaktadır. Sosyal medya kullanımının yaygınlaşması, bu yaş grubunda beden algısı üzerinde ciddi baskı oluşturmaktadır.
Anoreksiya Ölümcül Müdür?
Evet. Anoreksiya nervoza, psikiyatrik hastalıklar içinde en yüksek ölüm oranına sahip rahatsızlık olarak kabul edilir. Uzun süreli beslenme eksikliği; kalp ritim bozuklukları, düşük tansiyon, organ yetmezliği ve ani kalp durması gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Nihal Candan’ın ölümünde de bu durumun etkili olduğu, kalbinin ikinci kez durduğu anda müdahalelere yanıt vermediği açıklanmıştır.
Anoreksiya Tedavisi Nedir?
Tedavi süreci zorlu ve çok disiplinli bir yaklaşımla yürütülmelidir:
- Psikolojik destek (terapi, aile terapisi)
- Diyetisyen ve beslenme uzmanı eşliğinde kontrollü kilo alımı
- Gerekirse psikiyatrik ilaç tedavisi
- Hastanede yatış ve yoğun bakım gerekebilir
- Erken müdahale ve aile desteği, tedavide başarı şansını artırmaktadır.
Anoreksiya ve Bulimia Arasındaki Fark Nedir?
Anoreksiya nervoza ve bulimia nervoza, her ikisi de yeme bozuklukları sınıfında yer alır ancak farklı belirtiler ve davranışlar gösterir.
Anoreksiya nervoza: Kişi aşırı kilo kaybına rağmen kendini kilolu görür ve yemek yemekten kaçınır. Kilo almaktan korkar, yemeği ciddi şekilde sınırlar ve genellikle aşırı zayıflar. Vücut ağırlığını minimum seviyede tutmaya çalışır.
Bulimia nervoza: Kişi aşırı yemek yedikten sonra bu yediklerini telafi etmek için kusma, aşırı egzersiz yapma, laksatif kullanma gibi davranışlarda bulunur. Yani “binge eating” (aşırı yeme) atakları ile “purging” (temizleme) döngüsü yaşanır. Bulimide genellikle kilo normal veya hafifçe düşük olabilir.
Her iki hastalık da psikolojik temellidir ve tedavi gerektirir. Anoreksiya daha çok kilo kaybı ve yetersiz beslenmeyle ortaya çıkarken, bulimia kontrolsüz yeme ve ardından gelen telafi davranışları ile karakterizedir.
Nihal Candan’ın hayatını kaybetmesi, anoreksiya hastalığını göz ardı edilmemesi gereken ciddi bir rahatsızlık olarak yeniden gündeme taşıdı. Gerek aileler gerek eğitim kurumları, genç bireylerde beden algısı, özgüven ve sağlıklı yaşam bilinci konusunda daha bilinçli adımlar atmalıdır
