Tüketiciler, mal veya hizmet alımlarında yaşadıkları sorunlar karşısında Tüketici Hakem Heyetleri’ne başvurarak haklarını arayabiliyor. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında faaliyet gösteren heyetler, tüketici işlemlerinden doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmayı amaçlıyor.
Tüketici hakem heyetlerinin başkanlık görevini illerde ticaret il müdürleri, ilçelerde kaymakamlar veya görevlendirecekleri memurlar yürütüyor. Heyet üyeleri ise belediye, baro, tacir/esnaf ve tüketici örgütü temsilcilerinden oluşuyor.
Tüketici hakem heyeti şikayeti nasıl yapılır?
Tüketiciler, hakem heyetine şahsen ya da avukat aracılığıyla başvurabiliyor. Başvurular elden, posta yoluyla veya elektronik ortamda e-Devlet üzerinden Tüketici Bilgi Sistemi (TÜBİS) aracılığıyla yapılabiliyor. Sözlü başvuru kabul edilmiyor. Başvurularda dilekçenin yanı sıra, uyuşmazlıkla ilgili belgelerin de eklenmesi gerekiyor.
Başvuru formunda tüketicinin kimlik bilgileri, adresi, talep ve uyuşmazlık değeri ile şikayet edilen kişiye ilişkin bilgiler yer almalı. Değer döviz cinsindeyse, başvuru tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden Türk Lirası’na çevriliyor.
Hangi hakem heyetine başvurulabilir?
Başvurular, tüketicinin yerleşim yeri veya işlem yapılan yerdeki hakem heyetine yapılabiliyor. İl ve ilçe hakem heyetleri, sınırları içinde yetkili olup, heyet bulunmayan yerlerde Bakanlık tarafından belirlenen heyetler yetkilendiriliyor.
İnceleme ve karar süreci
Başvurular, dosya üzerinden inceleniyor. Gerekli görülmesi halinde taraflar ve bilirkişiler dinlenebiliyor. Tüketici hakem heyeti, ilgili kurum ve kişilerden ek bilgi ve belge talep edebilir. Belgelerin sunulması için en fazla 30 gün süre tanınıyor, süre gerektiğinde uzatılabiliyor. Bilirkişiye verilecek süre ise 15 iş gününü geçemiyor.
Başvurular en geç altı ay içinde sonuçlandırılıyor. Talep üzerine ve uygun görülmesi halinde süreç üç ay daha uzatılabiliyor.
Kararların uygulanması ve itiraz hakkı
Heyet kararları bağlayıcı olup, uygulanmazsa ilgili icra dairesine başvurularak icra yolu ile yerine getirilebiliyor. Karara karşı iki hafta içinde tüketici mahkemesine veya asliye hukuk mahkemesine itiraz edilebiliyor. Mahkeme aşamasında tüketiciler harçtan muaf, ancak gider avansı ödemekle yükümlü oluyor.
Başvuruların durumu ve sonuçları, e-Devlet üzerinden TÜBİS kanalıyla kolayca takip edilebiliyor.