Yüksek faizli borçlara sığınan milyonlar Türkiye’nin ekonomik kriz tablosunu ortaya koyuyor. Mart 2025 itibarıyla bireysel kredi kullanan kişi sayısı 42 milyon 159 bini aştı. Ortalama bireysel borç ise ilk kez 100 bin TL’yi geçti. Tüketiciler artık geliriyle değil, borçla yaşamaya devam ediyor.
Kredi Kartı Borçları Rekor Kırıyor
Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi verilerine göre, Mart ayında kredi kartı borçları 2 trilyon 36 milyar liraya ulaştı. Kredi kartı kullanıcısı sayısı ise 2024 Mart’taki 37,2 milyondan 2025 Mart’ta 39,1 milyona çıktı. Ancak tasfiye olunacak borçların oranı geçen yıl yüzde 1,6 iken, bu yıl yüzde 3,9’a yükseldi.
Kredili Mevduat Hesapları (KMH) Kullanımı Arttı
Kısa vadeli borçlanmanın önemli bir yöntemi olan KMH’nin kullanımı hızla büyüyor. Geçen yıl 220 milyar TL olan KMH bakiyesi bu yıl 518 milyar liraya yükseldi. KMH kullanıcı sayısı 30,5 milyona ulaştı, kişi başına düşen ortalama borç 16 bin 975 TL oldu. Tasfiye oranı da yüzde 2’den yüzde 3,6’ya çıktı. Yüksek faizli KMH borcu, borcun borçla çevrildiği kısır döngüyü derinleştiriyor.
İhtiyaç Kredisine Erişim Zorlaştı, Borç Artıyor
Sıkı para politikaları nedeniyle ihtiyaç kredisi kullanan kişi sayısı 13,4 milyondan 11,1 milyona düştü. Buna rağmen kişi başına düşen ortalama ihtiyaç kredisi borcu 66 bin 318 TL’den 97 bin 575 TL’ye yükseldi. İhtiyaç kredilerindeki tasfiye oranı yüzde 5’e yaklaştı.
Borçlar Ödenemiyor, Takibe Düşen Alacaklar Artıyor
Prof. Dr. Yakup Küçükkale, ekonomik koşulların hane halkı üzerindeki baskısını artırdığını belirtti. Yüksek enflasyon ve hayat pahalılığı, bireylerin borçlanmasını tetikliyor. Kredi kartı ve KMH gibi kısa vadeli yüksek faizli borçlar, acil nakit ihtiyaçlarına çözüm sağlasa da, geri ödeme güçlüğü nedeniyle borçların sürdürülebilirliğini zorluyor.
Kredi Kartı Borçları ve Takibe Düşme Oranı Katlandı
BDDK verilerine göre, Mart 2025 itibarıyla kredi kartı borçlarında son 5 yılda yüzde 1056’lık artış yaşandı. Takibe düşen alacak oranı ise yaklaşık yüzde 110 arttı. Bu durum, borçların artmasının yanı sıra ödenememe riskinin ciddi boyutlara ulaştığını gösteriyor. İhtiyaç kredileri ve kredi kartlarında artan takibe düşme oranları, hane halkının gelir-gider dengesinin bozulduğunu ortaya koyuyor.
10 Kişiden 7’si Ekonominin Kötüye Gittiğini Düşünüyor
İstanbul Ekonomi Araştırma ve Danışmanlık’ın Mayıs ayı raporuna göre, ekonominin kötüye gittiğini düşünenlerin oranı yüzde 71’e çıktı. Ekonominin geleceğine karamsar bakanların oranı ise marttan bu yana 4 puan artarak yüzde 53 oldu.
Geçim Sıkıntısı Herkesin Ortak Sorunu
Katılımcıların çoğu “gelirim giderimi karşılamadı” derken, kadınlar erkeklere göre daha fazla geçim sıkıntısı yaşadığını belirtti. İşsizler ve yevmiyeli çalışanlar arasında gelir-gider dengesini sağlayamayanların oranı en yüksek seviyede. Emekliler, çalışmayanlar ve devlet memurları arasında da geçinme sorunu yaygın.