Dünyanın işleyişini kökünden değiştiren bilgisayar teknolojisi, kendi içinde de masaüstü ve taşınabilir (laptop) bilgisayar olarak iki şekle ayrıldı. Taşınabilirlik denince her ne kadar günümüzdeki laptopların rahatlığı akla gelse o dönemdeki laptopların taşınabilirliği oldukça sınırlıydı. Yanıtı en çok merak edilen sorulardan birisi ise ilk laptop hangisiydi? sorusu oldu. Bu soruya iki bilgisayarla yanıt veriliyor: IBM 5100 ve Osborne 1.
İlk taşınabilir bilgisayar IBM 5100 mü?
IBM markası tarafından 1975 yılında piyasaya sürülen IBM 5100, dünyanın ilk taşınabilir bilgisayarı (laptop) olarak kabul ediliyor. Yaklaşık 25 kilogram ağırlığa sahip olan cihaz, döneminin masaüstü bilgisayarlarına nazaran çok daha hafif ve ince bir görüntüye sahipti. Entegre bir monitör, klavye ve veri depolama ünitesiyle birlikte gelen IBM 5100, 5 inçlik küçük bir CRT ekran, BASIC ve APL programlama dillerini destekleyen bir işlemci ile 16 ila 64 KB RAM kapasiteli belleklere sahipti. Bununla beraber harici bir bant sürücüsüyle daha fazla veri depolamaya da imkan tanıyordu.
IBM 5100, bilim insanları, mühendisler ve finans uzmanları için tasarlanmıştı ve o dönemde yaklaşık 9.000 ila 20.000 dolar arasında değişen fiyatıyla lüks bir cihazdı. Ancak, bugünün laptop standartlarına göre hantal ve ağır olmasına rağmen, taşınabilirliğiyle devrim niteliğindeydi. IBM 5100, modern dizüstü bilgisayarların geliştirilmesine ilham vererek teknoloji tarihinde önemli bir yer edindi. X platformunda @TechTurkiye, “IBM 5100, 25 kg’lık bir ‘taşınabilir’ canavardı ama laptopların atasıydı” paylaşımıyla cihazın öncülüğünü vurguladı.
İlk ‘’gerçek laptop’’ Osborne 1 miydi?
Osborne Computer Corporation’ın 1981 yılında piyasaya sürdüğü Osborne 1, birçok kişi tarafından dünyanın ilk ‘’gerçek laptopu’’ olarak kabul ediliyor. 11 kilo ağırlığıyla sürüklenebilen bir yapıda olan Osborne 1, kapalıyken adeta bir dikiş çantasına benziyor. Yan yatırıldığında kabloyla bağlı klavyesi aşağıya açılan laptop, iki adet 5.25 inçlik disket sürücüsüne, 5 inçlik bir monitöre ve CP/M işletim sistemine sahipti.
Kelime işlemcisi ve elektronik tablo özelliklerine sahip olan Osborne 1, o dönem için geleceğin teknolojisiydi. Ayrıca 1.795 dolarlık fiyatıyla IBM 5100’e nazaran çok daha erişilebilir durumdaydı. Fakat 52 karakterlik küçük ekranıyla Apple II gibi rakiplerine kıyasla daha sınırlı bir teknolojiye sahip olan Osborne 1, priz olmadan kullabildiği için laptop kavramına daha çok yakışıyordu. . Buna rağmen, kullanıcıların bilgisayarlarını ve verilerini yanlarında taşıyabilmesine olanak tanıyan ilk cihaz olarak tarihe geçti.
İlk laptop hangisi?
IBM 5100, taşınabilir bilgisayar kavramını ilk kez dünyaya getiren cihaz olsa da bunu teknik anlamda yansıtan Osborne 1, laptop kategorisinin atası olarak kabul edilebilir.