Hollanda’da yapılan erken genel seçimlerde heyecan dolu yarış sona yaklaştı. Oyların büyük kısmının sayılmasıyla birlikte, D66 Partisi’nin birinci olduğu resmiyet kazandı. ANP’nin aktardığına göre, Geert Wilders liderliğindeki PVV’nin D66’yı geçme ihtimali kalmadı.

Son fark 15 bin oy

Henüz sayılmayan oylar yalnızca Venray belediyesine ait. Belediye binasında çıkan yangın nedeniyle sayım gecikti. Ayrıca yurt dışındaki seçmenlerin posta oyları pazartesi günü açıklanacak. Son verilere göre D66, PVV karşısında 15 bin 155 oy farkla önde bulunuyor.

D66 parlamentoda sıçrama yaptı

“Demokratlar 66” anlamına gelen D66, adını kurulduğu yıl olan 1966’dan alıyor. Parti, bu seçimde parlamentodaki sandalye sayısını 9’dan 26’ya çıkardı. ANP’ye göre, “artık sandalye” (residual seat) kazanma olasılığıyla bu sayı 27’ye yükselebilir. Bu sonuç, koalisyon kurma görevini ilk olarak D66’nın üstleneceği ve Rob Jetten’in başbakanlık için güçlü aday haline geldiği anlamına geliyor.

Rob Jetten kimdir?

D66 lideri Rob Jetten, eski Başbakan Mark Rutte’nin 2023’te sığınma krizi nedeniyle düşen hükümetinde İklim ve Enerji Politikası Bakanı olarak görev yapmıştı.
Jetten, seçim kampanyasında “ilerici politikalara dönüş” çağrısı yaptı ve üç önceliğini şu şekilde sıraladı:

  • Yeşil enerji yatırımlarıyla enerji maliyetlerini düşürmek,
  • Konut krizini çözmek için yeni şehirler kurmak,
  • Sağlık sistemindeki yükü azaltmak için hastalıkların önlenmesine odaklanmak.

Göç politikası ve toplumsal entegrasyon

Konut politikası kapsamında yılda 100 bin yeni konut inşa etmeyi hedefleyen Jetten, göç konusunda da dengeli bir yaklaşım benimsiyor. Uyum programlarına daha fazla bütçe ayırmayı ve AB dışından iltica başvurusu yapılabilmesini savunuyor. Ayrıca, “savaş veya şiddetten kaçan kişilerin Hollandaca öğrenerek topluma katılım sağlamasını teşvik edeceğini” belirten Jetten, “çürük elmaların sistemden ayıklanacağını ve sınır dışı edileceğini” söyledi.

Wilders’a sert eleştiri

Jetten, koalisyon krizine neden olan Geert Wilders’ı sert bir dille eleştirdi:

“Hollanda kimliğini rehin alıyor, topluma bölünme ekiyor.”

D66 lideri, seçim gecesi yaptığı konuşmada “geniş bir siyasi merkezde koalisyon kurmak” istediğini vurguladı. Bu, sol eğilimli GL-PvdA, merkez CDA ve muhafazakâr VVD partileriyle olası bir iş birliğine işaret ediyor.

Koalisyon belirsizliği sürüyor

Ancak VVD, GL-PvdA lideri Frans Timmermans ile aynı hükümette yer almaya sıcak bakmadığını açıklamıştı. Timmermans’ın beklenenden düşük oy oranı sonrası istifasının bu tutumu değiştirip değiştirmeyeceği ise henüz bilinmiyor.

Wilders siyasi olarak yalnızlaştı

D66’nın zaferi, Geert Wilders’i siyaseten daha da yalnızlaştırdı. Ülkedeki birçok parti gibi D66 da PVV ile koalisyon kurmayı reddediyor. Bu durum, Wilders’in hükümette yer alma ihtimalini oldukça zayıflatıyor.