Hava kalitesinde düşüş ve atmosfer renginde değişiklikler bekleniyor. Solunum yolu rahatsızlığı olanlar başta olmak üzere halkın tedbirli olması gerekiyor. Çöl tozlarının tarım için besin kaynağı olma gibi faydalı yanları da var.
İstanbul çöl tozu etkisi altına girecek
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, İstanbul'un bugün itibariyle Kuzey Afrika kaynaklı çöl tozunun etkisine gireceğini belirtti. Bahar aylarıyla birlikte Sahra Çölü ve Kuzey Afrika'da atmosfere karışan toz bulutlarının rüzgar akımlarıyla Avrupa ve Türkiye'ye taşındığını söyledi.
Bu doğal olayın, atmosferin görünümünü ve hava kalitesini önemli ölçüede etkileyebileceğini vurgulayan Toros, "Sayısal hava tahmin modellerine göre, İstanbul'da çöl tozunun etkisi bir hafta boyunca hissedilecek. Tozlar, araçların üzerinde ve diğer yüzeylerde belirgin bir şekilde görülecek" dedi.
Gökyüzü turuncuya dönebilir
İstanbul'da bu doğal olayın görsel etkilerinin de belirgin olabileceğini belirten Toros, "Çöl tozları atmosferin farklı seviyelerinde yoğunlaşabilir. Bazen yerde daha az hissedilirken bazen de güneşin doğuşu ve batışında gökyüzünün sarımtırak, turuncu ve kırmızı tonlara bürünmesine neden olabilir" ifadelerini kullandı.
Havanın puslu ve kızıl bir görünüme bürünmesi, çöl tozunun etkisini gözler önüne serecek. Toros, bazı günlerde bu etkinin daha belirgin hale gelebileceğini belirtti.
Açık hava aktivitelerine dikkat!
Çöl tozlarının insan sağlığı üzerindeki etkilerine de değinen Toros, bu tozların içerisinde ince kum, kil ve mineral parçacıkları bulunduğuna dikkat çekti. "Hava kalitesi izleme istasyonlarının verilerine göre, PM10 ve PM2.5 seviyelerinde artış bekleniyor" diyen Toros, özellikle astım ve bronşit gibi solunum yolu hastalıkları olanların dikkatli olması gerektiğini belirtti.
Yaşlı ve kronik rahatsızlığı bulunan kişilerin dışarıda uzun süre vakit geçirmekten kaçınması gerektiğini vurgulayan Toros, "Açık havada spor yapanlar ve dış mekanda çalışanlar için bu dönemde hava kalitesine dikkat etmek önemli. Yoğun çöl tozu maruziyeti, göz ve cilt tahrişine, solunum sıkıntılarına yol açabilir" uyarısında bulundu.
Doğaya faydaları da var
Çöl tozlarının sadece olumsuz etkileri olmadığını belirten Prof. Dr. Toros, bu toz bulutlarının tarım için de faydalı bir besin kaynağı olduğunu belirtti. Sahra Çölü'nden gelen tozların fosfor ve demir gibi mineraller içerdiğini söyleyen Toros, "Bahar aylarında bitkiler en çok besine ihtiyaç duyar. Atmosferde taşınan bu mineraller, toprağa çökerek doğal bir güre etkisi yapar" diye konuştu.
Kuzey Afrika'dan gelen bu tozlar, bir yandan hava kalitesini düşürürken diğer yandan ekosisteme katkı sağlıyor. Ancak uzmanlar, özellikle sağlık hassasiyeti olan bireylerin gerekli önlemleri alması konusunda uyarıyor.