Hazine ve Maliye Bakanlığı, daha önce lüks yatlarının ÖTV oranını yüzde 0’dan yüzde 8’e yükseltmiş ve sonrasında da zenginlerin özel jetlerini incelemeye almıştı. Ülkede şirketlere tahsis edilen ancak kişisel kullanıma sunulan jetlerde 161 tane olduğu belirtilirken bakanlığın bu jetlerin giderlerinin işletme hesabına yazılıp yazılmadığı ve dolayısıyla yaşanabilecek olası vergi kayıplarının izini sürmeye başladı.
Yat ve jetlerden sonra sırada ‘harcama uçurumu’ var
Bakanlığın, yat ve jetlerden sonra gözünü ‘’gelir-harcama’’ konusunda yaşanan derin tutarsızlıklara çevirdi. Geçtiğimiz aylarda özel jetlerin şirket gideri gibi gösterilmesi üzerine başlatılan incelemenin ardından, Maliye bu kez bireysel harcama kayıtlarını masaya yatırdı.
Türkiye genelinde 161 özel jetin şirket adına tescilli olduğu, ancak kişisel kullanım amacıyla tercih edildiği tespit edilmişti. Şimdi ise Bakanlık, gelirle açıklanamayan lüks yaşamları mercek altına aldı.
873 bin lira gelir beyanı ancak 72 milyon lira harcama
Yetkililer tarafından yapılan denetimlerde, sadece 873 bin TL kira geliri beyan eden bir kişinin aynı yıl içerisinde 25 milyon TL’ye ev alması ve 47 milyon TL tutarında kredi kartı harcaması yapması şüphe uyandırdı.
Bir başka vatandaşın da 599 bin TL’lik gelir beyanında bulunmasına rağmen 118 milyon TL’lik gayrimenkul, 3.4 milyon TL’lik araç ve 44 milyon TL’lik kart harcaması yaptığı tespit edildi. Bu gibi örnekler, gelir-harcama dengesizliğini gün yüzüne çıkarırken, Maliye yeni bir vergi denetim sistemi hazırlıyor.
‘’Özel gider bildirimi’’ talep edilecek
Bakanlığın hazırladığı yeni düzenleme ile harcama gelirlerini aşan kişilerden ‘’özel gider bildirimi’’ talep edilecek. Kişiler, bu bildirimde harcamaların kaynağını belgelerle birlikte açıklamak zorunda olacak. Belge sunmayan veya geçerli bir açıklamada bulunmayan kişilere vergi ziyaı cezası veya katlanarak artacak şekilde farklı yaptırımlar uygulanacak. Açıklama yapmaktan kaçınanlar ise doğrudan vergi incelemesine tabii tutulacak.
Kayıt dışı gelirini kendisi bildirine ceza indirimi
Bakanlık, sistemde gönüllü beyanı teşvik etmek amacıyla önemli bir adım da atıyor. Kendi isteğiyle kayıt dışı gelirini itiraf edenlere cezai indirim uygulanacak. Ancak bu hak, yalnızca ciddi uyumsuzluk tespit edilen ve Maliye tarafından bildirilen kişileri kapsayacak. Böylece hem beyan sisteminin güçlendirilmesi hem de kayıt dışı ekonominin küçültülmesi hedefleniyor.
