Seyahat planı yaparken en kötü senaryolardan biri, biletinizi aldığınız uçuş veya rezervasyon yaptırdığınız otelde yer bulamamaktır. Bu durumun arkasında çoğu zaman "overbooking" adı verilen bir satış stratejisi yatar. Özellikle havayolu şirketleri, muhtemel iptalleri hesaba katarak daha fazla bilet satar. Ancak herkes gelirse, bazı yolcular mağdur olabilir.
Overbooking (aşırı rezervasyon) ne demek?
Overbooking, otel, havayolu şirketi gibi işletmelerin, sahip oldukları gerçek kapasitenin (koltuk veya oda sayısı) üzerinde rezervasyon kabul etmesidir. "Çifte rezervasyon" olarak da bilinen bu uygulamanın temel amacı, iptal olan veya gelmeyen müşterilerden doğacak boşlukları ve gelir kaybını minimize etmektir. Ancak beklenenden az iptal olursa, rezervasyonu olan bazı müşteriler hizmet alamaz.
Overbooking durumunda yolcuların hakları ve tazminat
Türkiye'de, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) Yolcu Hakları Yönetmeliği, overbooking mağduru yolcuları korur. Bir uçuşa overbooking nedeniyle alınmazsanız, havayolu şirketinin size sunmakla yükümlü olduğu bazı haklar vardır:
- Alternatif Uçuş veya İade: En yakın alternatif uçuşa ücretsiz yerleştirilme veya bilet ücretinin tam iadesi.
- Destek Hizmetleri: Bekleme süresine göre yiyecek, içecek ikramı; gerektiğinde konaklama ve ulaşım sağlanması.
- Nakdi Tazminat: Uçuş mesafesine bağlı olarak belirlenmiş bir tazminatın ödenmesi. Bu tutarlar yönetmelikle belirlenmiştir ve havayolunun teklif etmesi gerekir.
Overbooking'in işletmeler ve müşteriler için artıları ve eksileri
Bu strateji işletmeler için gelir optimizasyonu sağlasa da, müşteri tarafında riskler oluşturur.
- İşletmeler İçin Avantajları: Gelir kaybını önler, doluluk oranını artırır, iptal davranışlarını modellemeye yardımcı olur.
- Müşteriler İçin Dezavantajları: Seyahat planlarının aksamasına, zaman kaybına ve mağduriyete yol açar. İtibar kaybı ve müşteri memnuniyetsizliği, işletmeler için uzun vadede olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Overbooking gibi beklenmedik seyahat aksaklıklarına hazırlıklı olmak önemlidir. Haklarınızı bilmek ve gerekli durumlarda havayolu ile ısrarla iletişim kurmak ilk adımdır. Bunun yanı sıra, özellikle yurtdışı seyahatlerinde karşılaşılabilecek ani hastalık veya kaza gibi durumlara karşı seyahat sağlık sigortası yaptırmak, maddi riskleri ve stresi büyük ölçüde azaltır. Acil sağlık harcamalarınızın karşılanmasını sağlayarak, planlarınızın güvence altında olmasına yardımcı olur.
