Modern Irak sınırları içindeki antik Sümer kentlerinde bulunan kil tabletler, sadece ticari kayıtları değil, akıl almaz bir tarihi de barındırıyor. Bilim dünyasında "Weld-Blundell Prizması" olarak bilinen ve Oxford Ashmolean Müzesi'nde saklanan bu özel belge, tarih ile mitolojinin iç içe geçtiği şaşırtıcı bir kronoloji sunuyor.
8 Kral ve imkansız saltanatlar
Tablet, krallığın "gökten indiği" andan itibaren başlıyor. Ancak listedeki ilk isimlerin hüküm süresi, biyolojik sınırları ve mantığı altüst ediyor. Kayıtlara göre "Tufan öncesi" dönemde sadece 8 kral, toplamda tam 241 bin 200 yıl hüküm sürdü.
Örneğin, ilk kral Alulim'in tek başına 28 bin 800 yıl tahtta kaldığı yazılı. Onu takip eden Alalgar ise 36 bin yıl hüküm sürmüş. Bu sayılar, bazı araştırmacılar tarafından "uzaylı müdahalesi" veya "farklı zaman birimleri" teorileriyle açıklanmaya çalışılsa da, arkeologlar bunun politik bir güç gösterisi olduğu görüşünde birleşiyor.
"Ve sonra sel süpürüp geçti"
Tabletin en can alıcı noktası ise tarihin kırıldığı anı tasvir eden o cümle: "Sonra sel (Tufan) her şeyi süpürüp geçti ve krallık gökten ikinci kez indi.".
Bu ifade, Tevrat'taki Nuh Tufanı hikayesiyle şaşırtıcı bir benzerlik taşıyor. Tablette Tufan sonrasında kralların saltanat süreleri dramatik bir şekilde düşmeye başlıyor. On binlerce yıllık saltanatlar yerini önce bin yıllara, sonra yüz yıllara ve en sonunda insan ömrüyle uyumlu "gerçekçi" rakamlara bırakıyor.
Mit ve gerçeğin karıştığı nokta
Sümer Kral Listesi sadece hayali isimlerden ibaret değil. Tablette adı geçen Gılgamış ve Etana gibi efsanevi karakterlerin yanı sıra, varlığı arkeolojik olarak kanıtlanmış gerçek krallar da yer alıyor.
Örneğin Kiş Kralı Enmebaragesi, hem bu efsanevi listede yer alıyor hem de arkeologlar tarafından bulunan vazo parçaları üzerindeki yazılarla gerçekliği ispatlanmış ilk hükümdar olarak biliniyor. Bu durum, tabletin tamamen uydurma olmadığını, gerçek tarihle propagandanın ustaca harmanlandığını gösteriyor.
Neden böyle yazdılar?
Peki Sümerler neden krallarını binlerce yıl yaşamış gibi gösterdi? Uzmanlara göre cevap "siyasi meşruiyet". M.Ö. 2100 civarında Larsa veya İsin hanedanlığı döneminde yazıldığı düşünülen bu liste, o dönemin krallarını eski efsanevi tanrı-krallarla akraba gibi göstererek halk üzerindeki otoritelerini sağlamlaştırmayı amaçlıyordu.
