Japon yazar Asako Yuzuki'nin 2017 tarihli romanı "Butter" (Tereyağı), Türkiye'de okurlarla buluştuğu 23 Ekim 2025'ten bu yana büyük ilgi görüyor. İthaki Yayınları tarafından yayımlanan kitap, kısa sürede 2. baskıya ulaşarak en çok konuşulan edebiyat eserlerinden biri haline geldi.
Gerçek hayattan kurguya: “Kara Dul” olayı
Roman, Japonya'da "Kara Dul" ve "Konkatsu Killer" lakaplarıyla anılan Kanae Kijima adlı bir kadının gerçek hikayesinden ilham alıyor. Kijima, online tanıştığı üç erkeği, lüks yemek zevkini sürdürmek ve yüksek seviyeli bir aşçılık eğitimi alabilmek amacıyla öldürmekle suçlanmıştı. Yuzuki, bu gerçek olayı kurgusallaştırarak Manako Kajii adlı bir karakter yarattı.
Hikayenin merkezinde iki kadın var
Roman, Tokyo'da bir dergide çalışan genç ve hırslı gazeteci Rika Machida'nın gözünden anlatılıyor. Rika, kariyerinde çığır açacak bir haber peşindeyken, hapishanede yargılanmayı bekleyen aşçı Kajii ile iletişim kuruyor. Kajii'ye ünlü et yahnisi tarifini soran bir mektup yazan Rika, beklenmedik bir şekilde röportaj teklifini kabul ettiriyor.
Bu temas, sadece bir gazetecilik hikayesi değil, Rika'nın kendi beden algısı, arzuları ve özgürlük anlayışını sorguladığı derin bir içsel yolculuğa dönüşüyor.
Tereyağı: Bir metafor olarak
Romanın en güçlü unsurlarından biri, yemek ve tereyağının zengin bir metaforlar ağı olarak kullanılması. Tereyağı, zenginlik, zevk ve bireysel özgürlüğün sembolü haline geliyor. Kajii'nin yemeklerinde kullanılan malzemelerin bolluğu, Japon toplumunun dayattığı "ince ve ölçülü kadın" idealine bir başkaldırı niteliği taşıyor.
Feminist alt metin ve toplumsal eleştiri
"Tereyağı", klasik bir suç-gerilim romanı olmanın çok ötesine geçiyor. Kitap, kadınların yemek, beden ve cinsellik üzerinden baskı altında kalmasını, medyanın kadınları nesneleştirmesini ve toplumun cinsiyetçi beklentilerini keskin bir dille eleştiriyor.
Roman aynı zamanda, kariyerini bırakıp aileye odaklanan Rika'nın arkadaşı Reiko karakteri üzerinden, kadınlara biçilen geleneksel rollerle de yüzleşiyor.
