Bill Gates, Donald Trump yönetiminin ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’nı (USAID) ortadan kaldırmasını, yıllar sonra ilk kez küresel çocuk ölümlerinde artışa yol açan kritik bir hata olarak değerlendirdi. Gates, uluslararası sağlık yardımındaki büyük kesintilerin etkilerinin bu yıl daha belirgin olduğunu vurgularken, Gates Vakfı’nın yayımladığı Goalkeepers Raporu da tabloyu doğrulayan veriler sundu.

Çocuk ölümlerinde endişe verici artış

Goalkeepers Raporu’nda, Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri kapsamındaki ilerlemeyi değerlendiren bulgular dikkat çekti. Rapora göre 2024’e kıyasla bu yıl beş yaş altı yaklaşık 200 bin çocuğun daha hayatını kaybedebileceği öngörülüyor.

Gates, Wall Street Journal’a yaptığı açıklamada bu artışın bağışçı ülkeler tarafından yapılan küresel sağlık yardımlarındaki %27’lik kesintiyle doğrudan bağlantılı olduğunu belirtti. Bu ülkeler arasında ABD de yer alıyor.

“USAID’in kapatılması devasa bir hataydı”

Donald Trump’ın bu yıl hükümet çalışanlarını kapsayan geniş çaplı kesintiler çerçevesinde USAID’i tamamen kapatma kararı, Gates’e göre küresel sağlık için ağır sonuçlar doğurdu.

Microsoft’un kurucu ortağı, temmuz ayında X’te yaptığı paylaşımda da benzer bir uyarıda bulunmuştu:
“Bu kesintilerin yıkıcı etkileri tamamen önlenebilir ve bunları geri çevirmek için henüz çok geç değil.”

Gates, fonlarda oluşan büyük açığın kapatılmasının yıllar alacağını vurgulayarak, “Önümüzde çok zor geçecek beş yıl var. En iyi ihtimalle ölümleri sabit tutabileceğiz” dedi.

4,8 milyon çocuk risk altında

Goalkeepers Raporu’na göre sağlık hizmetlerine erişimdeki eksiklikler nedeniyle bu yıl 4,8 milyon beş yaş altı çocuğun hayatını kaybedebileceği tahmin ediliyor.

Bu durum, küresel sağlık yardımlarındaki kesintilerin etkisini daha görünür kılıyor.

USAID’in kapatılması olayı nedir?

Trump, ocak ayında başkanlık görevine başlamasının hemen ardından tüm dış yardım programlarını 90 günlük incelemeye alan bir başkanlık emri yayımladı. Bunu izleyen süreçte:

  • USAID kapatıldı,
  • Binlerce çalışan işten çıkarıldı,
  • Programların %80’i iptal edildi,
  • Kurum ABD Dışişleri Bakanlığı’na devredildi,
  • İnternet sitesi kapatıldı

1961’de kurulan USAID, gelişmekte olan ülkelere insani yardım sağlayan dünyanın en büyük dış yardım ajansı konumundaydı. Gates’e göre bu yapının ortadan kaldırılması, küresel sağlık açısından geri dönüşü uzun sürecek bir hasar yarattı.