İktisatçı Mahfi Eğilmez, Merkez Bankası’nın Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesap açma ve yenileme işlemlerini sonlandırma kararına ilişkin kaleme aldığı yazısında uygulamanın yarattığı zarar ve yeni riskleri değerlendirdi. Eğilmez, yazısında KKM’yi kaldırmak için carry trade yönteminin devreye sokulduğunu belirterek, facianın boyutunun 60 milyar doları aştığını ifade etti.
Resmi Açıklama Geldi!
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, KKM’nin sonlandırılmasıyla ilgili yaptığı açıklamada, “Artık yeni hesap açılmayacak, mevcut hesaplar da yenilenmeyecek. Bu önemli koşullu yükümlülüğün sona ermesiyle finansal istikrar güçlenecek” dedi. Eğilmez ise bu yorumun gerçekleri yansıtmadığını belirtti.
KKM Faciasının Ekonomiye Etkisi!
Eğilmez, yaklaşık üç yıl sekiz ay süren KKM uygulamasının ekonomide irrasyonelliğin simgesi hâline geldiğini ve 60 milyar doları aşan bir zarara yol açtığını yazdı. Merkez Bankası’nın 2022’de 72 milyar TL kâr ettiği, 2023 ve 2024 yıllarında sırasıyla 818,2 milyar TL ve 700,4 milyar TL zarar ettiği vurgulandı. Eğilmez, zararların tek nedeni KKM olmasa da en büyük nedenin bu uygulama olduğunu belirtti.
KKM uygulamasının kaldırılmasının ardından ekonomideki belirsizliklerin sürmesi nedeniyle carry trade yöntemine göz yumulduğunu söyleyen Eğilmez, bunun da eklenmesiyle zararın 60 milyar doların çok üzerine çıkabileceğini aktardı.
İşte Eğilmez'in yazısından bir parça:
Merkez Bankası bugün yayınladığı bir duyuruyla KKM hesabı açma ve yenileme işlemlerinin sonlandırıldığını duyurdu. Böylece yaklaşık üç yıl sekiz ay süren ve ekonomide irrasyonelliğin simgesi haline gelmiş olan bir uygulama, yarattığı 60 milyar dolar dolayında bir zararla tarihe karışmış oluyor.
Bu zarar toplumu pek çok yönden etkiledi. 2022 yılında 72 milyar TL kâr etmiş olan Merkez Bankası 2023 yılında 818,2 milyar TL, 2024 yılında 700,4 milyar TL zarar etti. Zararın 2025 yılında da azalarak devam ettiği tahmin ediliyor. Kuşkusuz zararın tek nedeni KKM değil ama en büyük nedeni o. Merkez Bankası’nın zarar etmesi KKM olmasa da mümkün olabilir. Özellikle dünyada belirsizliklerin arttığı ortamda bu oldukça yaygın görülen bir durumdur. Böyle bir zarar, kurlara, rezervlerin (özellikle altın rezervinin) değer değişimine bağlı olarak ortaya çıkabilir. Hatta bunun bir bölümü para politikasının bir parçası olarak da doğabilir. Ama bizdeki zarar çok büyük ölçüde KKM uygulamasından kaynaklandı.
Şimdi KKM kalktı ve bundan sonra böyle zarar olmayacak diye düşünebiliriz ama ne yazık ki kazın ayağı öyle değil. KKM'yi kaldırabilmek için bu kez carry trade yolu açıldı. Bir süredir kurun fırlayıp gitmemesi için carry trade'e göz yumuluyor. Bunun da yarattığı ciddi bir zarar söz konusu. Bu da eklenirse zarar 60 milyar doların çok üzerine çıkar.
- Mahfi Eğilmez
