Son yıllarda ekonomik dalgalanmalar, altının hem yatırım aracı hem de güvenli liman olarak önemini artırdı. Altına olan bu yoğun ilgi ise ne yazık ki dolandırıcıları da harekete geçirdi. Özellikle düğün sezonlarında, online satış platformlarında ve merdiven altı üretimlerde sahte altın vakaları ciddi biçimde artış gösteriyor.
Peki, bir altının gerçek mi sahte mi olduğu nasıl anlaşılır? Altın alırken nelere dikkat etmek gerekir? Hadi gelin detaylara beraber göz atalım...
Sahte altın nedir?
Sahte altın genellikle başka metallerin altın kaplama yapılmasıyla üretilir. Görünüşte gerçek altına oldukça benzeyen bu ürünler, özellikle ilk bakışta ayırt edilmesi zor olduğu için birçok kişiyi mağdur edebilir.
Düşük maliyetle yüksek kazanç sağlamayı amaçlayan dolandırıcılar, gramaj oyunları, ayar sahteciliği ve kaplama teknikleriyle piyasaya sürülen ürünlerle alıcıları kandırır.
Sahte altın nasıl anlaşılır?
Ev ortamında uygulanabilecek bazı basit yöntemler, altının gerçekliği hakkında ilk izlenimi edinmeye yardımcı olabilir. Ancak bu yöntemlerin hiçbiri kesin sonuç vermez; yalnızca şüphe uyandıran durumları fark etmeyi sağlar. Bu nedenle yapılan testler bir ön kontrol olarak değerlendirilmeli, netlik için mutlaka uzman görüşüne başvurulmalıdır.
1. Su testi
Altın oldukça yoğun bir metaldir.
- Bir kaba su doldurun ve altını içine bırakın.
- Gerçek altın hızla dibe batar.
- Yüzüyorsa ya da yavaş batıyorsa sahte olma ihtimali yüksektir.
2. Sirke testi
- Altının üzerine birkaç damla sirke damlatın.
- Eğer renk değişimi oluyorsa, matlaşma veya kararma meydana geliyorsa altın sahtedir.
- Gerçek altın sirkeyle tepkimeye girmez.
3. Renk ve aşınma kontrolü
- Altını dikkatlice inceleyin.
- Kenarlarında ya da zincir bağlantı noktalarında farklı bir metal rengi görünüyorsa büyük ihtimalle kaplamadır.
- Sahte altın zamanla aşınır, altındaki metal ortaya çıkar.
4. Mıknatıs testi
Altın manyetik değildir.
- Mıknatısa yapışıyorsa gerçek altın değildir.
(Not: Yapışmaması tek başına gerçek olduğu anlamına gelmez.)
Sahte altın kuyumcuda nasıl anlaşılır?
Günümüzde sahte altın, kuyumcularda uygulanan kimyasal testlerle net biçimde tespit edilebiliyor. Eskiden altının yumuşaklığına, sesine ya da dişe vurulduğunda verdiği hisse bakılarak yapılan kontroller, yerini teknolojik yöntemlere bırakmış durumda.
Kuyumcular artık farklı ayarlara göre hazırlanmış özel asitler ve mihenk taşı kullanarak altının önce gerçek olup olmadığını, ardından ayarını belirliyor. Mihenk taşı, yalnızca altın ve asitle reaksiyona girdiği için güvenilir bir ölçüm sağlıyor. Bu yöntem sayesinde altının saflık oranı hızlı ve doğru şekilde tespit edilebiliyor.
Sahte altın ve gerçek altın farkı
Sahte altın ile gerçek altın arasındaki farklar çoğu zaman ilk olarak parlaklık üzerinden fark edilir. Sahte altın genellikle yapay ve aşırı bir parlaklığa sahiptir; farklı ışık kaynakları altında rengi değişebilir. Gerçek altın ise daha doğal ve dengeli bir parlaklık sunar, ışık değişse bile tonunu korur.
Ağırlık da ayırt edici önemli bir unsurdur. Gerçek altın yoğun bir metal olduğu için ele alındığında kendini belli eden bir ağırlık hissi verir. Sahte altınlar ise aynı boyutta olsalar bile daha hafif bir yapıya sahiptir.
Zaman ve kullanım faktörü farkı daha net ortaya koyar. Gerçek altın solmaz ve kararmaz; uzun süre kullanılsa da rengini korur. Sahte altın ise zamanla parlaklığını kaybeder, renk değiştirir ve daha kırılgan bir yapı gösterebilir.
Altın alırken nelere dikkat edilmeli?
Altın alırken dikkatli davranmak, dolandırıcılığın önüne geçmenin en etkili yoludur:
- Güvenilir ve bilinen kuyumculardan alışveriş yapın
- Ayar ve üretici damgasını mutlaka kontrol edin
- Gramajı ve güncel altın fiyatını önceden araştırın
- Çok ucuz fiyatlara şüpheyle yaklaşın
- Online alışverişlerde sertifika ve fatura isteyin
- Gerekirse uzman görüşü alın
