Süleymancılar liderleri kim? Süleyman Hilmi Tunahan tarafından kurulan, Nakşibendi kökenli bir topluluktur.
Süleymancılar Kimdir?
Süleymancılar, ya da kendi ifadeleriyle “Süleymanlılar,” Türkiye merkezli, Nakşibendi tarikatının Müceddidi koluna bağlı bir dini cemaattir. İsmini, cemaatin kurucusu ve “üstad” olarak anılan Süleyman Hilmi Tunahan’dan (1888-1959) alır. 1920’li yıllarda temelleri atılan bu cemaat, özellikle dini eğitim ve Kur’an kursları aracılığıyla büyümüş, Türkiye’nin en etkili ve kitlesel dini topluluklarından biri haline gelmiştir.
Süleymancılar, dini eğitim faaliyetlerini resmi olmayan yollarla uzun yıllar sürdürmüş, özellikle gençlere yönelik yurtlar ve pansiyonlarla organize olmuştur. Bugün Türkiye genelinde yaklaşık 900 dernek, 1300 yurt ve pansiyon, 20 vakıf ve 30’dan fazla şirketle faaliyet gösteriyor. Ayrıca Almanya, ABD ve diğer ülkelerde de İslami kültür merkezleri bulunuyor.
Süleymancılar Cemaati’nin Özellikleri
Süleymancılar, diğer cemaatlerden farklı kılan bazı özelliklere sahiptir:
- Kapalı ve Hiyerarşik Yapı: Cemaat, otoriter ve merkezi bir yönetim anlayışına sahiptir. Liderden il sorumlularına kadar sıkı bir hiyerarşi bulunur. Disiplin ve sadakat, cemaatin temel değerlerindendir.
- Dini Eğitim Odaklılık: Süleyman Hilmi Tunahan’ın öncelikli hedefi, seküler eğitim sistemine karşı dini eğitim vermektir. Bu nedenle cemaat, Kur’an kursları ve yurtlar aracılığıyla gençleri eğitmeyi amaçlar.
- Kendine Has Ritüeller: Cemaat üyeleri, mavi takke giyerek zikir yapar ve “rabıta” adı verilen bir meditasyon ritüeli uygular. Bu ritüelde, Tunahan’ı mezarında hayal ederek manevi bağ kurulur.
- Ekonomik Güç: Süleymancılar, sağlık, turizm ve eğitim gibi sektörlerde faaliyet gösteren geniş bir ticari ağa sahiptir. Cemaatin finansmanı, bağışlar, ticari işletmeler ve kurban derilerinden elde edilen gelirlerle sağlanır.
- Kapalı Toplum İmajı: Televizyon kanalı, gazete veya popüler sosyal medya hesapları olmayan cemaat, “kapalı kutu” olarak nitelendirilir. Bu durum, kamuoyunda merak uyandırır.
Süleymancılar Hangi Tarikata Bağlı?
Süleymancılar, Nakşibendi tarikatının Müceddidi koluna bağlıdır. Nakşibendilik, tasavvufun en yaygın kollarından biri olup, Türkiye’de birçok cemaat ve tarikat bu geleneğe dayanır. Süleymancılar, Süleyman Hilmi Tunahan’ı “silsile-i sâdât” zincirinin 33. ve son mürşidi olarak görür. Ancak Tunahan’ın yazılı eserlerinin sınırlı olması, cemaatin dini anlayışını geleneksel İslam klasikleri çerçevesinde şekillendirmesine yol açmıştır.
Süleymancılar Cemaati’nin Silsilesi ve Liderleri
Süleymancılar cemaatinin liderliği, aile içinde devam eden bir gelenekle sürdürülür. Cemaatin silsilesi ve liderleri şöyledir:
- Süleyman Hilmi Tunahan (1888-1959): Cemaatin kurucusu ve “üstad”ıdır. 1920’lerde dini eğitim faaliyetlerine başlamış, 1951’de ilk resmi Kur’an kursunu açmıştır.
- Kemal Kacar (1917-2000): Tunahan’ın damadı olan Kacar, 1959’da cemaatin liderliğini devraldı. Siyasi ilişkileri güçlendirdi ve cemaatin büyümesini sağladı.
- Arif Ahmet Denizolgun (1955-2016): Tunahan’ın torunu olan Denizolgun, 2000 yılında lider oldu. Refah Partisi’nden milletvekilliği ve Ulaştırma Bakanlığı yaptı.
- Alihan Kuriş (1982-): 2016’dan beri cemaatin lideridir. Genç yaşına rağmen cemaati merkeziyetçi bir şekilde yönetir, ancak liderliğine karşı çıkan gruplar da mevcuttur.
Liderlik, genellikle Tunahan’ın ailesi içinde kalmış, cemaatin “abimiz” olarak adlandırdığı lidere mutlak bağlılık vurgulanmıştır.
Süleymancılar Kaç Kişi?
Süleymancılar’ın üye sayısı kesin olarak bilinmemekle birlikte, 1990’ların başında Türkiye’de yaklaşık 2 milyon üyesi olduğu tahmin ediliyordu. Günümüzde bu sayının daha fazla olduğu düşünülüyor, ancak cemaatin kapalı yapısı nedeniyle net bir rakam vermek zor. Cemaat, Türkiye’nin özellikle Ege, Akdeniz ve Marmara bölgelerinde (Antalya, Adana, Mersin, İzmir, Manisa gibi) güçlü bir tabana sahip. Ayrıca yurt dışında da önemli bir varlık gösteriyor.
Süleymancılar Kimi Destekliyor? Hangi Partiye Yakın?
Süleymancılar’ın siyasi duruşu, tarihsel olarak merkez sağ partilere yakın olmuştur. Ancak cemaat, doğrudan siyasi açıklamalardan kaçınır ve kararlarını genellikle seçim öncesi gizlice iletir.
- Geçmişte Destekledikleri Partiler: Kemal Kacar döneminde Adalet Partisi ve Milliyetçi Cumhuriyet Partisi’ne destek verdiler. Arif Ahmet Denizolgun döneminde Refah Partisi ve Anavatan Partisi’ne yakınlık gösterdiler.
- AK Parti ile Gergin İlişkiler: Süleymancılar, AK Parti’nin kuruluşundan itibaren Recep Tayyip Erdoğan’a mesafeli durdu. Arif Ahmet Denizolgun’un Erdoğan ile kişisel husumeti ve cemaatin 2019 yerel seçimlerinde Millet İttifakı’nı desteklemesi, bu gerginliği artırdı.
- Güncel Durum: 2023 seçimlerinde İYİ Parti’ye destek verdikleri iddia edilse de, cemaatin tabanında AK Parti’ye oy verenler de bulunuyor. Ancak lider Alihan Kuriş’in Erdoğan karşıtı söylemleri dikkat çekiyor.
Cemaatin siyasi tercihleri, liderlerin talimatlarına bağlı olsa da, tabanda farklı görüşler mevcut. Örneğin, 2019’da Antalya’da CHP’yi desteklemeleri tabanda tepkiyle karşılanmıştı.
Süleymancılar, hem faaliyetleri hem de siyasi duruşlarıyla sıkça tartışma konusu olmuştur:
- Yurt Skandalları: 2016’da Adana Aladağ’da cemaate ait bir yurtta çıkan yangında 11’i çocuk 12 kişi hayatını kaybetti. Bu olay, cemaatin yurtlarındaki denetimsizlik ve güvenlik sorunlarını gündeme getirdi.
- Cemaat İçi Çatışmalar: Alihan Kuriş’in liderliğine karşı çıkan grup, özellikle Fatih Süleyman Denizolgun liderliğinde cemaat yönetimine eleştiriler yöneltiyor. Denizolgun, cemaatin Tunahan’ın çizgisinden saptığını savunuyor.
- Siyasi ve Mali İddialar: Cemaatin bazı şirketlerinin yasa dışı faaliyetlerde bulunduğu, yabancı istihbarat örgütleriyle bağlantılı olduğu iddiaları resmi raporlarda yer aldı. Ancak bu iddialar kanıtlanmadı.
