25 Haziran 2025 tarihli genelgede, testosteron içeren ilaçlar, gonadotropin salıverici hormon (GnRH) analogları ve yüksek doz östrojen içeren ilaçların 21 yaş altı bireylere cinsiyet geçişi amacıyla reçetelenmesi ve kullanımı yasaklandı. TİTCK, bu ilaçların "amacı dışında ve geri dönüşü olmayan sağlık sorunlarına yol açacak şekilde" kullanıldığını tespit ettiğini belirtti.
"Tehditlere karşı tedbir alınmalı”
Genelgede, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2025’i “Aile Yılı” ilan etmesine de atıf yapıldı. Kurum, “sağlıklı toplum yapısı ile kültürel ve manevi değerlerin korunması” gerekçesiyle böyle bir tedbirin zaruri olduğunu vurguladı. Açıklamada, Anayasa’nın 41. maddesine dayanılarak devletin aileyi ve çocukları koruma yükümlülüğü hatırlatıldı.
Mevcut hastalar için istisnalar korunacak
Yeni kısıtlama kararına rağmen, söz konusu ilaçların kanser, infertilite, erken ergenlik, endometriyozis, postmenopoz ve uterin fibrozis gibi tıbbi tanılarda reçeteli kullanımına izin verilmeye devam edileceği belirtildi. Bu tanılar dışındaki reçete talepleri İlaç Takip Sistemi (İTS) üzerinden engellenecek.
Daha önce ne olmuştu?
TİTCK, 21 Kasım 2024'te yaptığı bir düzenlemeyle bu ilaçların yalnızca elektronik reçeteyle ve sadece reçete sahibi hasta için temin edilmesini zorunlu kılmıştı. Yeni genelge ile birlikte bu kısıtlamaya yaş sınırı da eklendi.
Bilimsel komisyon kararına dayandırıldı
Genelgede, “Cinsiyet Değişikliği Denetim ve Değerlendirme Bilimsel Komisyonu” adlı yapının aldığı kararların bu yasaklamada belirleyici olduğu aktarıldı. Kurum, benzer kararların bazı diğer ülkelerde de uygulandığını ve bilimsel temele dayandığını savundu.
Eleştiriler ve toplumsal yansımalar
Daha önceki düzenlemelerde olduğu gibi, bu yeni genelge de kamuoyunda tartışma yaratması bekleniyor. Özellikle insan hakları ve sağlık özgürlüğü çerçevesinde cinsiyet geçişi süreçlerine getirilen yaş sınırlaması, LGBTİ+ hak savunucuları ve bazı sağlık uzmanları tarafından eleştiriliyor.
