Türkiye'deki Suriyelilerin durumuna ilişkin köklü değişiklikler geliyor. Resmi verilere göre, Suriye'de savaşın bitmesinin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen, Türkiye'de hala 2 milyon 370 bin Suriyeli geçici koruma statüsüyle yaşıyor. Dönüşleri hızlandırmak amacıyla hazırlanan yeni plana göre, 1 Ocak 2026'dan itibaren ücretsiz sağlık hizmeti kaldırılacak. Bunu, geçici koruma statüsünün kademeli olarak sona erdirilmesi takip edecek.
Sağlık hizmetleri artık ücretli
Yeni yılın ilk gününden itibaren, geçici koruma altındaki Suriyeliler, sağlık hizmetlerinden yararlanmak için katkı payı ödemek zorunda kalacak. Şu anda devam eden ücretsiz sağlık hizmeti uygulamasının sona ermesi, geri dönüşleri teşvik etmek için atılan somut adımlardan biri olarak görülüyor. Güvenlik bürokrasisi, bu değişikliğin dönüş sürecini hızlandıracağı görüşünde.
Geçici koruma statüsü kaldırılacak, ikamet izni zorunlu hale gelecek
Ücretli sağlık uygulamasının ardından atılması planlanan ikinci ve daha kritik adım ise, geçici koruma statüsünün aşamalı olarak tamamen kaldırılması. Statünün sona ermesiyle birlikte, Türkiye'de kalmak isteyen Suriyelilerin ikamet izni alması gerekecek. Ancak bu izinlerin dağıtımında son derece sıkı kriterler devreye girecek.
İkamet izni için aranacak şartlar
Yetkililer, ikamet izni başvurularında aşağıdaki koşulların aranacağını belirtiyor:
- Konut/İş Belgesi: Düzenli bir işe sahip olmak veya geçerli bir kira sözleşmesi göstermek.
- Maddi Yeterlilik: Türkiye'de geçimini sağlayacak yeterli maddi imkana sahip olduğunu kanıtlamak.
- Sağlık Sigortası: Kendi sağlık sigortasını yaptırmış olmak.
Bu şartları karşılayamayanların ikamet izni alamayacağı, bu durumdaki kişilerin ise ülkelerine dönmek zorunda kalacağı ifade ediliyor. Aksi takdirde kaçak duruma düşecekler.
BM fonları dönüş için kullanılacak
Geri dönüş sürecini kolaylaştırmak için uluslararası kaynaklar da devreye alınacak. Birleşmiş Milletler'den (BM) sağlanan fonların, ülkesine dönmek isteyen Suriyelilere maddi destek ve yol masraflarının karşılanması için kullanılması planlanıyor.
Dönüşler beklenen hızda ilerlemiyor
Suriye'deki savaşın 8 Aralık 2024'te sona ermesinden bu yana yaklaşık 600 bin Suriyelinin ülkesine döndüğü tahmin ediliyor. Ancak bu sayı, Türkiye'de kalan nüfusun yanında istenen seviyede görülmüyor. Yeni düzenlemelerin, geri dönüş oranlarını artırmayı hedeflediği belirtiliyor.
