Son dönemde yayımlanan araştırmalar, Y kromozomunun evrimsel süreçte ciddi oranda gen kaybına uğradığını ve uzun vadede işlevini yitirebileceğini öne sürüyor. Evrimsel biyolog Jenny Graves’e göre erkek cinsiyetini belirleyen Y kromozomu atalarımızdan devraldığı genlerin yaklaşık yüzde 97’sini kaybetti. Eğer bu kayıp aynı hızla sürerse milyonlarca yıl içinde Y kromozomu işlevsiz hâle gelebilir. Bu durum, bir gün erkek cinsiyetini belirleyen kromozomunun tamamen yok olabileceği sorusunu gündeme getiriyor.
Karşı iddialar: Y kromozomu stabilize oldu mu?
MIT’den genetikçi Jenn Hughes ve ekibi Y kromozomunun son dönemde stabilize kaldığını ve yok olma riskinin sanıldığı kadar yüksek olmayabileceğini savunuyor. Yapılan araştırmalarda Y kromozomundaki gen kaybının sürekli ve düzenli olmadığı, dönem dönem duraksamalar yaşandığı, yani süreçte çizgisel bir erime olmadığı belirtiliyor.
Y kromozomu olmadan üreme mümkün mü?
Y kromozomunun yok olmasının üremeyi durduracağı anlamına gelmediği de bilimsel verilerle destekleniyor. Bazı memeli türlerinde Y kromozomu tamamen kaybolmuş olmasına rağmen, üreme ve cinsiyet belirleme başka mekanizmalarla başarılı bir şekilde devam ediyor.
Araştırmalar ve uzmanlar, Y kromozomunun yok olacağı senaryosunun bilimsel olarak olasılık dahilinde olduğunu, ancak geleceğe ilişkin kesin bir değerlendirme yapmak için daha geniş kapsamlı ve uzun vadeli genetik çalışmalara ihtiyaç olduğunu söylüyor. Bu nedenle, Y kromozomunun kaderine dair bilimsel tartışmanın önümüzdeki yıllarda da süreceği belirtiliyor.
