Gizlilik teknolojisiyle geliştirilen B-2 Spirit, askeri havacılığın ulaştığı en yüksek noktayı simgeliyor. ABD tarafından 1980’lerde geliştirilen bu stratejik bombardıman uçağı, hem teknik özellikleri hem de astronomik maliyetiyle dikkat çekiyor.
Uçan Milyar Dolarlık Hayalet
B-2’nin birim maliyeti, 1997 yılı hesaplamalarına göre yaklaşık 2,13 milyar dolar; bu rakam günümüzde enflasyona uyarlanmış haliyle 4,17 milyar dolara ulaşıyor. Toplamda sadece 21 adet üretilen B-2 filosunun geliştirme ve üretim maliyeti 80 milyar dolar seviyelerinde.
Üstelik yalnızca üretim değil, operasyon maliyetleri de rekor seviyede. B-2’nin saatlik uçuş maliyeti 135.000 dolar. Bu yüksek rakam, uçağın özel radar emici kaplamaları, gelişmiş aviyonik sistemleri ve karmaşık bakım süreçlerinden kaynaklanıyor.
Hangi Ülkeler Kullanıyor?
B-2 Spirit yalnızca ABD Hava Kuvvetleri tarafından kullanılıyor. Missouri eyaletindeki Whiteman Hava Üssü’nde konuşlu olan 20 aktif B-2, 509. Bombardıman Kanadı’na bağlı. ABD, bu stratejik uçağı hiçbir ülkeye satmadı; teknolojisi sıkı koruma altında.
Kosova, Irak, Afganistan ve Libya’daki askeri operasyonlarda görev alan B-2’ler, Diego Garcia ve Guam gibi üslere de konuşlandırıldı. Bu uçaklar, küresel operasyon kabiliyetiyle Pentagon’un “her an her yerde vur” stratejisinin bel kemiğini oluşturuyor.
İki Kişilik Mürettebat, Küresel Erişim
B-2 insansız değil; kokpitinde bir pilot ve bir görev komutanı yer alıyor. Mürettebat, gerektiğinde 40 saate kadar uçuş yapabiliyor. Uyku için minimal alanlar mevcut olsa da uçuşlar genellikle dönüşümlü mürettebat sistemiyle planlanıyor.
Menzili ve Hızı Ne Kadar?
B-2 Spirit’in maksimum hızı Mach 0,95 (yaklaşık 1.010 km/s), havada yakıt ikmali yapmaksızın menzili ise 11.100 km. Havada yakıt ikmaliyle menzil teorik olarak sınırsız. Uçağın maksimum irtifası 15.240 metre ve yaklaşık 75 tonluk yakıt kapasitesi bulunuyor.
Ne Zaman Geliştirildi?
İlk uçuşunu 17 Temmuz 1989’da gerçekleştiren B-2, 1997’de tam operasyonel hale geldi. Aslen 132 adet üretilmesi planlanmıştı, ancak astronomik maliyeti nedeniyle üretim 21 uçakla sınırlandırıldı. B-2’ler hâlen aktif görevde ve yerlerini 2030’lu yıllarda B-21 Raider adlı yeni nesil bombardıman uçağına bırakmaları bekleniyor.
