Cep telefonlarından Wi-Fi yönlendiricilerine, 5G baz istasyonlarından kablosuz kulaklıklara kadar artık her yerde elektronik cihazlarla çevriliyiz. Bu cihazların yaydığı Radyofrekans Elektromanyetik Alanlar (RF-EMF), yani halk arasında bilinen adıyla "elektromanyetik radyasyon", sağlık üzerindeki etkileriyle ilgili endişelere neden oluyor. Peki bu endişeler ne kadar gerçekçi?
Termal etki: Kanıtlanmış ama güvenli sınırlarda
Bilimsel araştırmalar, RF-EMF'nin biyolojik sistemlerle kanıtlanmış bir etkileşimi olduğunu gösteriyor: ısı üretimi. Cep telefonuyla konuştuğunuzda, vücudunuz bu enerjiyi küçük miktarlarda ısıya dönüştürüyor.
Ancak uluslararası güvenlik standartları, bu termal etkilerin insan sağlığına zarar vermesini önleyecek kadar geniş bir güvenlik tamponu içeriyor. SAR (Spesifik Absorpsiyon Oranı) ölçümüyle belirlenen güvenlik limitleri, vücudun ısıyı tolere edebileceği seviyelerin çok altında. Bu nedenle, cihazlarınızı normal şekilde kullanmak, vücudunuz için termal bir risk oluşturmuyor.
Kanser riski: Yeni araştırmalar eski korkuları sorguluyor
2011'de Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC), cep telefonu radyasyonunu "insan için olası kanserojen" (Grup 2B) olarak sınıflandırmıştı. Ancak bu, kesin bir kanser riski anlamına gelmiyordu; sadece sınırlı kanıt olduğunda temkinli olunması gerektiğini ifade ediyordu.
Son yıllarda yapılan büyük kapsamlı çalışmalar ise farklı sonuçlar gösteriyor. Özellikle Hollanda'da 358 bin cep telefonu kullanıcısı üzerinde yapılan uzun süreli araştırma, uzun yıllar telefon kullananlarda beyin tümörü riskinde artış olmadığını ortaya koydu. Bu bulgular, eski endişeleri ciddi şekilde sorgulatıyor.
5G teknolojisi: yeni frekanslar, aynı güvenlik önlemleri
Yeni nesil 5G teknolojisi, hem geleneksel frekansları hem de milimetre dalgaları (mmWave) kullanıyor. Yüksek frekanslı sinyaller, dokulara daha yüzeysel nüfuz ediyor. Uluslararası otoriteler, 5G için de özel güvenlik sınırları belirleyerek, bu yüzeysel ısı artışının insan sağlığına zarar vermeyecek seviyelerde kalmasını garanti ediyor.
Elektromanyetik aşırı duyarlılık: Bilim ne diyor?
Bazı kişiler, elektronik cihazlara maruz kaldıklarında baş ağrısı, yorgunluk gibi semptomlar bildiriyor. Ancak bilimsel araştırmalar, bu "Elektromanyetik Aşırı Duyarlılık" semptomlarının doğrudan radyasyonla bağlantılı olmadığını gösteriyor. Bu durum çoğunlukla Nocebo etkisinden kaynaklanıyor; yani zarar göreceğini düşünen beyin, bazı semptomları tetikleyebiliyor.
Korkmanıza gerek yok!
Güncel bilimsel kanıtlar, uluslararası güvenlik standartlarına uygun kullanımda elektronik cihazların insan sağlığına ciddi bir risk oluşturmadığını gösteriyor. Kanser riskine dair endişeler büyük ölçüde eski, metodolojik olarak sınırlı çalışmalardan kaynaklanıyor. 5G gibi yeni teknolojiler için de benzer güvenlik önlemleri geçerli.
Kısacası, panik yapmaya gerek yok. Ama bilgilendirilmiş ve ihtiyatlı olmak, kişisel radyasyon maruziyetini düşürmenin en etkili yolu.
