Derin çürük, travma veya enfeksiyon nedeniyle canlılığını yitiren dişler için kanal tedavisi, çekime alternatif olarak uygulanan hayati bir koruyucu yöntem. Ancak toplumda "ağrılı ve uzun bir süreç" olarak yanlış bilinen bu tedavi hakkında merak edilen birçok soru var.
Peki, kanal tedavisi nedir, nasıl yapılır ve hangi durumlarda gerekli olur? İşte, uzman görüşleri eşliğinde kanal tedavisi hakkında tüm detaylar.
Hangi durumlarda kanal tedavisi gerekir? 5 kritik sinyal
Kanal tedavisi, dişin en içindeki sinir ve damar dokusunun (pulpa) iltihaplandığı veya hasar gördüğü durumlarda uygulanır. Bu duruma işaret eden başlıca belirtiler şunlardır:
- Şiddetli ve sürekli diş ağrısı (özellikle gece uyandıran),
- Sıcak-soğuk yiyecek/içeceklere karşı uzun süreli hassasiyet,
- Çiğneme ya da baskı uygulandığında hissedilen ağrı,
- Diş etinde veya yüzde şişlik,
- Diş renginde koyulaşma.
Bu belirtiler, dişin "pulpa" tabakasının zarar gördüğünün ve tedavi edilmezse enfeksiyonun çene kemiğine yayılabileceğinin göstergesidir.
Kanal tedavisi nasıl yapılır? 3 temel aşama
Uzman bir diş hekimi tarafından yapılan kanal tedavisi, genellikle şu adımları içerir:
- Teşhis ve Anestezi: Röntgenle dişin durumu değerlendirilir. İşlem lokal anestezi altında, ağrısız bir şekilde yapılır.
- Temizlik ve Şekillendirme: Dişin üzerinden küçük bir açılımla kök kanallarına ulaşılır. Özel aletlerle tüm iltihaplı doku, bakteri ve sinir kalıntıları temizlenir. Kanal içi dezenfekte edilir.
- Dolgu ve Kapatma: Temizlenip genişletilen kanallar, doku dostu özel bir dolgu malzemesi (güta perka) ile sıkıca doldurulur. Dişin üst kısmı geçici veya kalıcı bir dolguyla kapatılır.
Enfeksiyonun şiddetine göre tedavi tek seansta bitebilir veya ara seanslarla ilaç uygulanarak 2-3 seansa yayılabilir.
Kanal tedavisi hakkında doğru bilinen 4 yanlış
- "Çok ağrılı bir işlemdir." YANLIŞ. İşlem anestezi altında yapıldığı için ağrı hissedilmez. Aksine, var olan şiddetli diş ağrısını tedavi sonrası geçirir.
- "Diş ölür, kısa sürede düşer." YANLIŞ. Doğru yapıldığında ve üzerine kuron (kaplama) gibi bir restorasyon uygulandığında, bu diş ömür boyu sorunsuz kullanılabilir.
- "Çok uzun ve sıkıcı bir süreçtir." YANLIŞ. Bir diş için ortalama tedavi süresi 45-90 dakikadır ve tek seansta tamamlanabilir.
- "Sadece ağrı yapan dişe yapılır." YANLIŞ. Bazen pulpa sessizce ölebilir ve ağrı yapmaz. Ancak enfeksiyon kök ucunda ilerleyip kist oluşturabilir. Bu nedenle röntgenle tespit edilen bu durumlarda da ağrı olmasa bile kanal tedavisi gerekir.
Tedavi sonrası dikkat edilmesi gerekenler
Kanal tedavisi görmüş bir diş, canlılığını yitirdiği için daha kırılgandır. Bu nedenle:
- Tedaviden sonraki birkaç gün o bölgeyle sert ve yapışkan gıdalar çiğnemekten kaçının.
- Hekiminiz gerekli görürse, dişi korumak için üzerine bir kaplama (kuron) yapılmasını önerebilir. Bu, dişin kırılmasını önler.
- Ağız hijyenine her zamankinden daha fazla özen gösterin. Düzenli fırçalama ve diş ipi kullanımı, yeni enfeksiyonları önler.
- Düzenli diş hekimi kontrollerinizi aksatmayın. Röntgen ile dişin ve çevre kemiğin durumu kontrol edilmelidir.
