Britanya İmparatorluğu’nun modern tarihinde, monarşinin dokunulmazlığına ve sürekliliğine 1936’daki feragat krizi kadar ağır bir darbe vuran başka bir olay yoktur. Kral VIII. Edward’ın, iki kez boşanmış Amerikalı Wallis Simpson ile evlenebilmek uğruna bin yılı aşan bir taht geleneğinden vazgeçmesi, uzun yıllar boyunca popüler anlatılarda romantik bir “yüzyılın aşkı” masalı olarak sunuldu.
Oysa bu hikâye, kişisel bir tutkunun çok ötesinde; anayasal sınırların, dini dogmaların ve Britanya müesses nizamının kendisini tehdit altında hissettiği bir figüre karşı verdiği sert ve acımasız mücadelenin hikâyesi...
Wallis Simpson kimdi, nerede doğdu?
Wallis Warfield Simpson’ın hikâyesi, 19 Haziran 1896’da Amerika Birleşik Devletleri’nin Pennsylvania ile Maryland sınırında yer alan mütevazı bir tatil beldesinde başlar. Doğum adı Bessie Wallis Warfield olan Wallis, İngiliz aristokrasisi tarafından küçümsenen “Amerikalı” kimliğinin aksine, köklü ve saygın aile bağlarına sahipti.
Babası Teackle Wallis Warfield, Maryland’in tanınmış ticaret ailelerinden birinin mensubuydu; annesi Alice Montague ise Virginia’nın seçkin çevrelerinden geliyordu. Ancak Wallis henüz yedi aylıkken babasını tüberküloz nedeniyle kaybetti ve bu erken kayıp, onun hayatını şekillendiren güvensizlik duygusunun temelini oluşturdu. Annesiyle birlikte, varlıklı akrabalarının maddi desteğine bağımlı bir yaşam sürmek zorunda kaldı.
Yüksek sosyetenin kıyısında büyüdü
Çocukluk ve gençlik yıllarını Baltimore’un yüksek cemiyetinin tam merkezinde değil, o dünyanın hemen kıyısında geçirdi. Zengin amcası Solomon Davies Warfield’ın sağladığı sınırlı ama itibarlı imkânlar sayesinde, Maryland’in en pahalı kız okullarından biri olan Oldfields’ta eğitim gördü.
Bu okulda edindiği çevre ve gözlem yeteneği, Wallis’in sosyal ilişkilerdeki ustalığının temelini attı. Zekâsı, enerjisi ve keskin mizahıyla dikkat çeken genç Wallis, statünün ve güvenliğin ne kadar kırılgan olduğunu erken yaşta öğrenmişti. Bu farkındalık, hayatı boyunca sürecek olan sosyal yükselme arzusunu besledi.
Wallis’in ilk evliliği şiddet ve alkol yüzünden bitti
Wallis’in ilk evliliği, 1916 yılında ABD Donanması pilotu Earl Winfield “Win” Spencer ile oldu. Bu evlilik, genç Wallis için bir kurtuluş umudu gibi görünse de kısa sürede şiddet, alkolizm ve psikolojik yıpranmayla dolu bir kabusa dönüştü.
Spencer’ın kontrolsüz içki alışkanlığı ve saldırgan tavırları, evliliği sürdürülemez hale getirdi. 1920’lerin başında defalarca ayrılıp barışan çift, 1924’te son bir umutla Çin’e gitti. Wallis, kocasının görev yaptığı bu uzak coğrafyada evliliğini kurtarmaya çalıştı; ancak bu yolculuk, onun hayatındaki en tartışmalı dönemin de başlangıcı oldu.
Çin yılları hakkında ortaya atılan iddialar
1924 ve 1925 yılları arasında Pekin ve Şangay’da geçen bu dönem, Wallis’in kendi ifadesiyle “Lotus Yılı” olarak anıldı. Daha sonra İngiliz istihbaratının ve saray çevrelerinin Wallis’e karşı kullandığı “Çin Dosyası”nın temelini oluşturan iddialar, bu yıllara dayanıyordu.
Söylentilere göre Wallis, Şangay’daki genelevlerde egzotik cinsel teknikler öğrenmiş ve bu bilgileri ileride Kral VIII. Edward üzerinde bir tür kontrol aracı olarak kullanmıştı. Ancak modern tarihçiler, özellikle Paul French gibi araştırmacılar, bu iddiaların büyük ölçüde Britanya müesses nizamının ürettiği bir karalama kampanyası olduğunu ortaya koyar.
İkinci evlilikle Londra sosyetesine girdi
1927’de Spencer’dan boşanan Wallis, kısa süre sonra Ernest Aldrich Simpson ile tanıştı. Anglo-Amerikan bir iş insanı olan Simpson, Wallis’e hem maddi güvence hem de Londra sosyetesinin kapılarını sundu. 1928’de evlenen çift, Londra’ya yerleşti ve Wallis, Bryanston Court’taki dairesinde düzenlediği zarif davetlerle kısa sürede dikkat çekti.
Prens Edward nasıl bir çocukluk geçirdi?
Prens Edward, 1894 yılında Kral V. George’un en büyük oğlu olarak doğdu. Tahtın varisi olmanın getirdiği ağır beklentilerle büyütülen Edward, çocukluğunda sevgi yerine sert bir disiplinle karşılaştı. Dadısının onu ebeveynlerine götürmeden önce her defasında çimdikleyerek ağlatması gibi travmatik anılar, onun kişiliğinde derin izler bıraktı.
Halkın sevgilisi olan prens neden huzursuzdu?
Birinci Dünya Savaşı sırasında cephede görev almak istemesine rağmen, güvenlik gerekçesiyle savaş hattından uzak tutulması, Edward’ın kendini yetersiz hissetmesine yol açtı. Savaş sonrası yaptığı dünya turları ise onu halkın gözünde son derece popüler bir figüre dönüştürdü.
Modern giyim tarzı, samimi tavırları ve kalabalıklarla kurduğu sıcak ilişki, onu geleneksel monarşinin mesafeli imajından ayırıyordu. Ancak bu popülerliğin arkasında, özel hayatında istikrarsız ve bağımlı ilişkiler kuran bir adam vardı. Evli kadınlara duyduğu ilgi, babası Kral George V için ciddi bir endişe kaynağıydı.
Wallis ile tanıştıktan sonra her şey değişti
10 Ocak 1931’de, Lady Furness’in Burrough Court’taki malikanesinde düzenlenen bir hafta sonu daveti, Wallis ve Edward’ı ilk kez bir araya getirdi. Başlangıçta sıradan bir tanışma gibi görünen bu karşılaşma, kısa sürede Edward için bir saplantıya dönüştü.
Wallis, saray çevresindeki diğer kadınların aksine prense hayranlık göstermiyor, hatta zaman zaman onu küçümseyen bir tavır takınıyordu. Edward için bu mesafe ve meydan okuma, karşı konulmaz bir çekim yarattı.
Tahta çıktı ama evlilik krizi büyüdü
20 Ocak 1936’da Kral George V’in ölümüyle Edward tahta çıktı. VIII. Edward olarak saltanatının ilk günlerinden itibaren, monarşinin geleneksel sınırlarını zorladı. Ancak Wallis Simpson ile evlenme isteğini Başbakan Stanley Baldwin’e iletmesi, krizi geri dönülmez bir noktaya taşıdı. Amerikalı ve iki kez boşanmış bir kadının kraliçe olması, dönemin dini ve anayasal yapısı içinde kabul edilemezdi.
“Onsuz kral olamam” diyerek tahttan vazgeçti
Kasım 1936’da Edward, Wallis ile evlenemezse tahtı bırakacağını açıkça ilan etti. 10 Aralık’ta feragat belgesini imzaladı ve ertesi gün yaptığı radyo konuşmasıyla tüm dünyaya seslendi. Sevdiği kadının desteği olmadan kral olamayacağını söyleyen Edward, bir yandan romantik bir figür olarak yüceltilirken, diğer yandan görevini terk eden bir hükümdar olarak eleştirildi.
Sürgünde geçen bir hayat
Feragatten sonra Edward ve Wallis, hayatlarını sürgünde geçirdi. 1937’de evlendiler, ancak Wallis hiçbir zaman kraliyet ailesi tarafından tam anlamıyla kabul edilmedi. Nazi Almanyası’na yaptıkları ziyaret ve Edward’ın Nazi yetkilileriyle kurduğu temaslar, çiftin itibarını daha da zedeledi. Savaş sonrası Paris’teki Villa Windsor’da geçen yıllar, lüksle çevrili ama derin bir yalnızlıkla örülüydü.
VIII. Edward ve Wallis Simpson’ın hikâyesi, romantik bir aşk masalından çok daha fazlasıdır. Bu hikâye, bireysel arzular ile kurumsal sorumlulukların çarpışmasını, monarşinin modern dünyaya uyum sağlama mücadelesini ve kişisel zaafların tarihin akışını nasıl değiştirebildiğini gözler önüne serer.
