Ticaret Bakanlığı bünyesindeki Reklam Kurulu, YouTube Premium’un “1 ay boyunca 0 TL ödeyerek deneyin” başlığıyla sunulan promosyonunu mercek altına aldı. Yapılan değerlendirmede kampanyanın tüketiciyi yanıltıcı olduğu sonucuna varılırken, Google’a 863 bin 580 TL idari para cezası kesildi. Kurul ayrıca, söz konusu kampanyanın durdurulmasına hükmetti.
“0 TL” ifadesi ücretsiz hizmet algısı yaratıyor
Kurul, 10 Eylül 2024 tarihli toplantısında, kampanyanın kullanıcıda “tamamen ücretsiz” hizmet beklentisi oluşturduğunu tespit etti. Ancak kampanyadan yararlanmak isteyen tüketicilerin kredi kartı bilgisi paylaşmak zorunda kalması ve sürenin sonunda ücretli aboneliğe otomatik geçiş yapılması, reklamın bu beklentiyi karşılamadığını ortaya koydu. Bu nedenle, “0 TL” ifadesinin yanıltıcı bulunduğu açıklandı.
Tüketici tercihlerini yönlendiren arayüz eleştirisi
Kurul’un kararında, abonelik türlerinin sunulduğu sayfada “Bireysel” seçeneğinin varsayılan olarak işaretli gelmesi de eleştirildi. Bu uygulamanın kullanıcı tercihlerini doğrudan etkileyebileceği ve kullanıcıyı yönlendirdiği ifade edildi. Mobil uygulamadaki “2 ay ücretsiz” teklifinde ise kullanıcıyı abonelikten çıkmaya yönlendiren “çıkış” seçeneğinin sadece ekranın sağ üst köşesinde, küçük bir “X” işareti ile sunulması da “dark pattern” yani karanlık tasarım örneği olarak değerlendirildi.
“Yerelleştirme çalışmaları sürüyor”
Reklam Kurulu kararının ardından Google tarafından yapılan savunmada, belirtilen eksikliklerin giderilmesi için yerel düzenlemelere uyumlu güncellemeler yapılacağı belirtildi. Şirket, farklı ülkelerdeki kullanıcı arayüzlerini düzenlemenin kapsamlı mühendislik ve test süreçleri gerektirdiğini, Türkiye için gerekli değişikliklerin önümüzdeki süreçte uygulanacağını duyurdu.
