Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü (GKGM), palm yağlarının sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini bilimsel araştırmalarla destekleyerek denetim sürecini başlattı. Bakanlık, özellikle ithal edilen ve zararlı türleri bulunan palm yağlarının analiz edilerek ülkeye girişinin kontrol edilmesini kararlaştırdı.
Mevzuatla sınırlandırıldı
5 Kasım 2023’te yayımlanan Türk Gıda Kodeksi (TGK) Bulaşanlar Yönetmeliği ile palm yağı dahil bitkisel sıvı ve katı yağlarda oluşabilecek işleme bulaşanları için yasal sınırlar belirlendi. Bu yönetmelik kapsamında, “3-monokloropropandiol” (3-MCPD) ve “glisidil yağ asidi esterleri” (glisidol) için maksimum limitler tanımlandı.
31 Aralık’tan sonra zorunlu uygulanacak
Sektörün belirlenen limitlere uyum sağlaması için öngörülen 2 yıllık geçiş süresi 31 Aralık 2025’te sona eriyor. Bu tarihten itibaren, limitler zorunlu hâle gelecek ve mevzuata aykırı ürünlerin ülkeye girişine izin verilmeyecek.
Her parti üründen numune alınacak
1 Ocak 2026’dan itibaren yürürlüğe girecek uygulama kapsamında, palm yağı ve fraksiyonları (palm olein, palm kernel stearin gibi) için ithalat resmi kontrolleri yapılacak. Her parti üründen yüzde 100 numune alınarak analiz edilecek ve TGK Bulaşanlar Yönetmeliği’ndeki limitler doğrultusunda değerlendirilecek. Mevzuata aykırı ürünlerin ithalatına izin verilmeyecek.
Özellikle çocukların tükettiği hazır gıdalar ve kozmetik ürünlerde kullanılan bazı palm yağlarının damar tıkanıklığı, böbrek hasarı ve kansere kadar varabilen ciddi sağlık riskleri taşıdığı tespit edildi. Tarım ve Orman Bakanlığı, ülkeye getirilen palm yağlarının zararlı türlerini denetim altına alarak halk sağlığını korumayı hedefliyor.
