Araştırmada, yapay zekanın çevresel etkilerinin yalnızca karbon salımıyla sınırlı olmadığına dikkat çekilirken, özellikle veri merkezlerinin soğutulması ve bu merkezlere enerji sağlayan elektrik üretim süreçlerinde kullanılan suyun ciddi bir çevresel yük oluşturduğu vurgulandı.
Su kullanımı endişe verici boyutta
Çalışmaya göre, 2025 yılında yapay zeka sistemlerinin neden olduğu karbon ayak izinin 80 milyon tona kadar çıkabileceği hesaplandı. Aynı dönemde tüketilecek su miktarının, doğrudan veri merkezlerinde kullanılan suyun yanı sıra, elektrik üretimi sırasında dolaylı olarak harcanan suyu da kapsadığı belirtildi.
Araştırmayı hazırlayan Hollandalı akademisyen Alex de Vries-Gao, çalışmanın genel veri merkezi faaliyetlerinden ziyade, özellikle yapay zeka kullanımının çevresel etkilerini ayrı ayrı ele aldığını ifade etti. De Vries-Gao, ChatGPT ve Gemini gibi üretken yapay zeka uygulamalarının yaygınlaşmasının, işlem gücü ihtiyacını artırarak su tüketimini keskin biçimde yükselttiğini kaydetti.
Şirketler şeffaf değil
Araştırmada kullanılan verilerin, büyük teknoloji şirketlerinin kendi çevresel raporlamalarına dayandığı ancak bu raporların yapay zekaya özgü çevresel etkileri yeterince ayrıştırmadığı belirtildi. De Vries-Gao, özellikle elektrik üretimi sırasında tüketilen suyun çoğu zaman resmi hesaplamalara dahil edilmediğine dikkat çekti.
Uluslararası Enerji Ajansı verileri tabloyu doğruluyor
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından daha önce yayımlanan veriler de araştırma bulgularını destekler nitelikte. IEA’ya göre, yapay zeka odaklı veri merkezleri, yüksek enerji tüketimiyle bilinen alüminyum eritme tesisleriyle benzer seviyede elektrik kullanıyor.
IEA, küresel veri merkezi elektrik tüketiminin 2030 yılına kadar iki katından fazla artacağını öngörürken, bugün inşa edilen en büyük yapay zeka veri merkezlerinin her birinin yaklaşık 2 milyon hanenin elektrik tüketimine eşdeğer enerji harcadığını bildirdi. Ajansa göre, veri merkezi elektrik tüketiminin en büyük payı ABD’ye aitken, onu Çin ve Avrupa izliyor.
