Uykuya dalarken televizyon, podcast veya müzik dinlemek son yılların yaygın alışkanlıklarından biri haline geldi. Ancak nörobilimciler, bu davranışın uyku kalitesini ciddi şekilde düşürdüğü konusunda uyarıyor. Araştırmalar, arka plandaki seslerin beyni sürekli uyararak derin uykuya geçişi engellediğini ve uzun vadede sağlık sorunlarına yol açabileceğini gösteriyor.

Derin uykuyu baskılıyor, hafızayı zayıflatıyor

University of Pennsylvania'da yapılan çalışmalar, arka plan sesinin özellikle N3 evresi olarak bilinen derin uykuyu baskıladığını ortaya koydu. Derin uyku azaldığında ise hafıza pekiştirme, hücresel onarım ve metabolik düzenleme süreçleri zayıflıyor.

Araştırmacılar, ses eşliğinde uyuyan bireylerde mikro-uyanmaların arttığını ve bu nedenle kişilerin sabahları kendilerini dinlenmemiş hissettiğini belirtiyor.

Uyurken Müzik Dinlemek Uyku Kalitesini Bozuyor

Beyin asla tam olarak kapanmıyor

Uzmanlara göre insan beyni, uyku sırasında bile çevresel uyaranları taramaya devam ediyor. Arka planda konuşma veya ritmik sesler olduğunda bu sistem kapanmıyor. Nörologlar, konuşma içeren seslerin özellikle riskli olduğunu vurguluyor: "Beyin, kelimeleri ayıklamak için çaba harcıyor. Bu, uyku sırasında gereksiz bir bilişsel yük oluşturuyor."

Çocuklar ve bu gruplar daha fazla risk altında

Pediatrik araştırmalar, beyaz gürültü ile uyutulan bebeklerin zamanla "uykuya bağımlı uyaran" geliştirdiğini ve bu ses olmadan uykuya geçmekte zorlandıklarını gösteriyor.

Bilimsel verilere göre arka plan sesiyle uyumak özellikle şu gruplar için risk oluşturuyor:

  • Tinnitus (kulak çınlaması) olmayan yetişkinler
  • Kaygı bozukluğu olan bireyler
  • Uyku apnesi veya horlaması bulunanlar
  • Çocuklar ve ergenler

Uyurken Müzik Dinlemek Uyku Kalitesini Bozuyor (2)

Peki hiç kullanılmamalı mı?

Uzmanlar, bazı durumlarda düşük düzeyli sabit sesin (örneğin fan sesi) ani gürültüleri maskeleyerek kısa süreli uykuya dalmayı kolaylaştırabileceğini belirtiyor. Ancak önemli olan, bu alışkanlığın kalıcı hale getirilmemesi. Konuşma içermeyen, ritimsiz, düşük sesli seçenekler tercih edilmeli.

Sağlıklı uyku için uzman önerileri

Bilim insanları, kaliteli bir uyku için şu tavsiyelerde bulunuyor:

  1. Odayı karanlık ve sessiz hale getirin
  2. Yatmadan önce ekran kullanımını azaltın
  3. Beyaz gürültü kullanacaksanız 20-30 dakikayla sınırlandırın
  4. Düzenli yatış-kalkış saatleri oluşturun
  5. Kaygı nedeniyle ses ihtiyacı hissediyorsanız profesyonel destek alın