Aydın’da üç dönemdir CHP’den Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevini yürüten Özlem Çerçioğlu’nun, üç ilçe belediye başkanıyla birlikte AK Parti’ye geçeceği iddiası siyaset kulislerini hareketlendirdi. 14 Ağustos’ta rozetini bizzat Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın takacağı öne sürülen Çerçioğlu, konuyla ilgili sessizliğini koruyor. Bu gelişme, belediye başkanlarının görevdeyken parti değiştirmesinin hukuki ve siyasi boyutlarını yeniden tartışmaya açtı.
Yasak var mı? Görevi düşer mi?
Türk hukukunda belediye başkanlarının görevdeyken parti değiştirmesini yasaklayan bir kanun hükmü bulunmuyor. 5393 sayılı Belediye Kanunu ile 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları Seçimi Hakkında Kanun’a göre, parti değişikliği sonrası görev otomatik olarak sona ermiyor ve yeniden seçim yapılmıyor. Sadece milletvekili adaylığı gibi istifa gerektiren özel durumlarda koltuk boşalıyor. Görevden alınma ise ancak seçilme yeterliliğini ortadan kaldıran ağır ceza veya kamu görevinden men gibi hukuki engellerle mümkün.
Gerekçeleri neler olabilir?
Parti değiştirme kararlarında genellikle şu nedenler öne çıkıyor:
- Parti ile siyasi görüş ayrılığı
- Disiplin süreci veya partiden ihraç
- İktidar partisiyle uyum sağlama isteği
- Parti içi çatışma veya adaylık krizi
Çerçioğlu cephesinde ise iddialara dair resmi bir açıklama yapılmadı.
İstifa edip yeniden seçime girmeli
Belediye başkanlarının parti değiştirmesi, özellikle seçmen iradesi açısından tartışmalı. Zira seçmenler çoğu zaman hem adayın şahsına hem de temsil ettiği partinin programına oy veriyor. Parti değişikliği, “seçmen iradesinin gaspı” olarak değerlendirilebiliyor.
Gelişmiş demokrasilerde parti değiştiren seçilmişlerin genellikle istifa edip yeniden seçime gitmesi bekleniyor. Türkiye’de böyle bir zorunluluk yok. Ancak bu tür adımlar, halk nezdinde güven kaybına ve “iktidara yakın durarak avantaj sağlama” algısına yol açabiliyor.
