Son yıllarda “zayıflama iğnesi” olarak bilinen ve diyabet tedavisi amacıyla geliştirilen bazı ilaçlar, kilo kaybı üzerindeki etkileri nedeniyle obeziteyle mücadelede yaygın biçimde kullanılmaya başlandı. Uzmanlar, bu ilaçların doktor kontrolü dışında kullanımının ciddi sağlık riskleri doğurabileceği uyarısında bulunuyor.
Kimler için uygun?
Başlangıçta diyabet hastaları için geliştirilen bu tedavilerin, özellikle insülin direnci bulunan ve obezite sorunu yaşayan kişilerde kilo kaybı ve kan şekeri kontrolü açısından olumlu sonuçlar verdiği belirtiliyor. Vücut kitle indeksi yüksek, bel çevresi kalınlığı ve iç organ yağlanması bulunan hastalarda etkili sonuçlar elde edilebildiği ifade ediliyor.
Herkese önerilmiyor
Bu ilaçların obezite sınırında olmayan kişiler tarafından yalnızca bölgesel zayıflama amacıyla tercih edilmesi tıbbi açıdan uygun görülmüyor. Basen, karın ya da bacak bölgesindeki yağlanmalar için bu tür tedavilere yönelmenin, öncelikle beslenme düzeni ve yaşam tarzı değişiklikleri değerlendirilmeden yapılmasının risk taşıdığı vurgulanıyor.
Doktor kontrolü şart
Bir diğer önemli sorun olarak, ilaçların hekim kontrolü olmadan temin edilmesi gösteriliyor. Uzmanlar, bu tür tedaviler öncesinde hastaların ayrıntılı değerlendirmeden geçirilmesi, olası yan etkilerin göz önünde bulundurulması ve doz planlamasının mutlaka doktor tarafından yapılması gerektiğine dikkat çekiyor. İlaçların uzun dönem kullanımına ilişkin bilimsel verilerin ise halen sınırlı olduğu ifade ediliyor.
Olası yan etkiler
Şu ana kadar bildirilen yaygın yan etkiler arasında kabızlık, mide ve bağırsak sistemiyle ilgili sorunlar ile reflü şikayetlerinde artış yer alıyor. Daha ciddi riskler arasında pankreas iltihabı bulunurken, safra kesesi ve sindirim sistemi üzerindeki uzun vadeli etkilerin henüz netlik kazanmadığı belirtiliyor.
Uygun hastada olumlu sonuçlar görülebiliyor
Tıbbi gözetim altında ve uygun hasta grubunda kullanıldığında bu tedavilerin bazı hastalarda yaşam kalitesini artırabildiği aktarılıyor. Diyabet, hipertansiyon ve uyku apnesi gibi ek sağlık sorunları bulunan hastalarda kilo kaybıyla birlikte metabolik değerlerde iyileşme görülebildiği ifade ediliyor.
Uzmanlar, zayıflama iğnelerinin mucizevi ve risksiz bir yöntem olarak görülmemesi gerektiğini vurguluyor. Kontrolsüz ve bilinçsiz kullanımın, kısa vadeli kilo kaybı sağlasa bile uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği uyarısı yapılıyor.
