Afganistan'da kökleri tarih öncesine uzanan ve özellikle kırsal bölgelerde ve savaş ağalarının etkili olduğu yerlerde rastlanan "Baça Bazi" geleneği, ülkenin en hassas ve karmaşık sosyal sorunlarından birini temsil etmektedir. Bu uygulama, ergenlik çağına girmemiş ya da yeni girmiş erkek çocuklarının zorla alıkonulması, yetiştirilmesi ve zengin veya güçlü erkekler için dansçı ve cinsel partner olarak kullanılması esasına dayanır. Gelenek, çocukların beden ve ruh sağlıkları üzerinde kalıcı hasarlar bırakırken, ülkedeki yasalara aykırı olmasına rağmen sosyal ve kültürel bir sapma olarak devam etmektedir.
Yasal yasaklara rağmen devam eden uygulama
Afganistan, Baça Bazi uygulamasını resmen yasaklamış ve bu fiili gerçekleştirenler için ağır cezalar öngörmüştür. Ancak, ülkenin merkezi hükümetinin otoritesinin zayıf olduğu bölgelerde, özellikle de savaş ağalarının ve yerel güç odaklarının kontrolündeki alanlarda, yasa uygulaması yetersiz kalmaktadır. Çocuk Hakları Komisyonu ve çeşitli sivil toplum kuruluşları, bu uygulamanın genellikle yoksul veya yetim çocukları hedef aldığını ve ailelerin baskı veya ekonomik zorluklar nedeniyle çaresiz kaldığını rapor etmektedir.
Çocukların rolü ve toplumsal kabul
Bu gelenekte kullanılan erkek çocuklara "Baça" adı verilir ve bu çocuklar genellikle kadın kıyafetleri giydirilerek, erkeklerin katıldığı özel toplantılarda ve kutlamalarda dans etmeye zorlanırlar. Bu danslar, çocukların cinsel istismara maruz kalmalarının bir ön adımı olarak görülür. Afgan toplumunun bazı kesimlerinde bu uygulamanın bir tür "statü sembolü" veya kültürel bir eğlence biçimi olarak görülmesi, uygulamanın devam etmesindeki en büyük sosyolojik engellerden biri olarak gösterilmektedir.
Psikolojik ve hukuki sonuçlar
Baça Bazi kurbanı olan çocuklar, fiziksel ve cinsel şiddetin yanı sıra, derin psikolojik travmalarla ve toplumsal dışlanmayla yüzleşmek zorunda kalırlar. Çocukların okuldan uzaklaşması, akran zorbalığına maruz kalması ve gelecekte sağlıklı ilişkiler kurmada zorlanması gibi uzun süreli sonuçları bulunmaktadır. Uluslararası gözlemciler, Afganistan'da hukukun üstünlüğünün tam olarak sağlanamaması ve uygulamanın kültürel kodlara yerleşmiş olması nedeniyle, Baça Bazi ile mücadelenin sadece yasal tedbirlerle değil, aynı zamanda kapsamlı eğitim ve toplumsal bilinçlendirme kampanyalarıyla mümkün olabileceğini belirtmektedirler.