Gayrimenkul alım veya satım işlemlerinde en sık karşılaşılan masraflardan biri tapu harcıdır. Ev, arsa veya işyeri gibi taşınmazların mülkiyet devri sırasında ödenmesi zorunlu olan bu harç, işlemin resmiyet kazanması için hayati önem taşır. Peki tapu harcı tam olarak nedir, kim öder ve nasıl ödenir? İşte bu soruların yanıtları ve süreci sorunsuz atlatmanız için pratik bir rehber...
Tapu harcı nedir?
Tapu harcı, taşınmaz bir mülkün (ev, arsa, iş yeri) alım-satım, bağış veya miras gibi yollarla el değiştirmesi sırasında devlete ödenen bir tür vergidir. "Tapu hizmet bedeli" olarak da bilinir. Bu harcın ödenmemesi durumunda tapu devir işlemi gerçekleşmez. Harç tutarı, taşınmazın satış bedeli (veya rayiç değeri) üzerinden belli bir oranla hesaplanır. Ödeme, işlemin resmiyet kazanması için bir ön şarttır.
Tapu harcını kim öder?
Tapu harcı, hem alıcı hem de satıcı tarafından ödenir. Güncel uygulamada, toplam tapu harcı oranı yüzde 4'tür ve bu oran iki taraf arasında eşit olarak paylaştırılır. Yani, alıcı satış bedelinin %2'si, satıcı da kendi payına düşen yüzde 2'lik harç tutarını öder. Ayrıca, sadece alıcının ödemekle yükümlü olduğu bir "tapu döner sermaye payı" (küçük bir sabit ücret) daha bulunur. Ancak, kentsel dönüşüm projeleri, devlet teşvikli özel projeler ve miras (veraset/intikal) durumlarında tapu harcı alınmaz.
Tapu harcı nasıl ödenir?
Tapu harcı ödemesi için birçok kolay ve güvenli yöntem mevcuttur:
- Dijital Vergi Dairesi (e-Devlet): En pratik yöntemdir. e-Devlet şifrenizle www.gib.gov.tr adresine giriş yaparak "Tapu Harcı Ödeme" bölümünden sorgulama ve ödeme yapabilirsiniz.
- Banka Kanalları: İnternet bankacılığı, mobil bankacılık, ATM'ler veya banka şubeleri aracılığıyla ödeme yapılabilir. Bankaların "Vergi ve Harç Ödemeleri" menüsünden ilgili seçeneği bulabilirsiniz.
- Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü e-Tahsilat: TKGM'nin resmi web sitesindeki e-Tahsilat portalı da sizi Dijital Vergi Dairesi'ne yönlendirerek ödeme yapmanızı sağlar.
Önemli Not: Ödeme için genellikle ilgili taşınmazın ili, tapu müdürlüğü bilgisi ve işlem numarası gibi detaylar gerekebilir. Bu bilgileri tapu müdürlüğünden veya aracı kurumunuzdan edinebilirsiniz. Ödemenizi yaparken alıcı ve satıcının paylarını ayrı ayrı ödemeye dikkat etmek gerekir.
